— У вас цёмна, як у лесе. Я прыкмячаю, што вы любіце быць у цямне.
— Я зараз, вось, запалю лямпу.
— Ён пабег да стала і пачаў мацаць рукамі па засланай паперы.
— Не найду запалак.
— Я прынясу вам!
Ліба ў поцемках паставіла на стале вячэру і вышмыгнула з пакою.
Праз хвіліну яна вярнулася з запаленаю сьвечкаю.
— Вось вам сьвечка, — можа ў лямпе няма газы.
— Давайце. Дзякую.
Рыгор спакойліва пераняў з Лібіных рук сьвечку, паставіў паміж двух талерак і сеў есьці.
— Прыемнага апэтыту! — пажадала Ліба і выйшла.
Рыгору, аднак, ня прыйшлося і дзесяці хвілін прасядзець аднаму.
Ён не пасьпеў павячэраць, як да яго зьявіўся Памыйка.
— Не чакаў, думаю, — пасьмяяўся ён.
— А бадай, што і не.
— Ёсьць справы.
— Неспадзяваныя?
— Як табе сказаць: і неспадзяваныя і разам — спадзяваныя.
Памыйка прычыніў дзьверы і падблізіўся да Рыгора.
— Канчай вячэру, я пачакаю.
— Кончыў, кажы ў чым рэч.
Памыйка яшчэ раз азірнуўся на дзьверы і, упэўнены, што ў пакоі яны ўдваіх, падаў Рыгору чорную маленькую кніжачку.
— Маеш — на цэлых пяць гадоў.
Той аглядзеў і засьмяяўся.
— Ты стараешся як найхутчэй мяне выправіць з Смагіна.
— Так складаюцца справы… Бачыш, едзе ня Рыгор Нязвычны, а Сьцяпан Луговіч…
— Гэта твая выдумка?
— Хто-небудзь ды мусіць цябе ахрысьціць. Папа, бачыш, было зваць няёмка.
Абое шчыра пасьмяяліся.
— Можаш хоць заўтра ў дарогу, — парадаваў таварыша Памыйка.
Факт ад’езду набываў конкрэтную форму і апярэджваў Ры-
