Памыйка касіў на яго вочы, ківаў галавою і кідаў сказам: «Ды ўжо-ж, ты часовы госьць». Шкадаваў. І між гутаркі з Рудольфам гадаў: «У сьвеце набліжаюцца вялікія здарэньні, а я застаюся ў глухім мястэчку».
У Памыйкавых думках паўставаў Сроль, прамігваў Рундук. Іх абліччы паступова зьліваліся з тварам Рудольфа, да якога Памыйка шчыльна прыціскаўся. Рудольф лавіў яго цёплыя ўзрокі, але прапускаў іх задумёнасьць, як і зацятыя раздумы Рыгора.
Рудольфа атуляў настрой праведзенага сходу. Ідылія сялянскае ночы, пікантнасьць нелегальнасьці справы, яе пяршыня для яго ў падобных умовах — імпонавалі Рудольфу. Студэнцкія сходкі цьмелі на фоне местачковага мітынгу; іх інтэлігенцкая кіпучасьць згладжвалася перад цнотнасьцю позываў местачковых рабочых. Наогул — студэнты, з якімі Рудольф больш усяго меў справу, — далёка стаялі ад гэтых, вось, людзей. Там, здавалася яму, зусім ня чулася тае беспасрэднасьці, якая дыхнула на яго на смагінскім сходзе. Калі яны апынуліся ў мястэчку, Рудольф прызнаўся:
— На мяне ваш сход зрабіў вагромністае ўражаньне. Смагін так вырас, што я ня веру, калі ўспомню хоць леташняе…
— Гэтаму многа пасобіў таварыш Нязвычны, — парэкомэндаваў Памыйка.
— Мэрам-бы чалавек кіруе падзеямі, а не наадварот. Эх, Павал!
— Не заварочвай у філёзофію… Толькі, вось…
Памыйка сьледам хацеў паведаміць пра Рыгораў ад’езд, але стрымаўся.
— Я вельмі задаволены, што вы пад’ехалі да нас, — загладзіў ён папярэдні сказ.
— Ну, я не надоўга…
— Лепей, як ніяк…
— Пераацэньваеце, таварыш Памыйка, — не схаваў ільсьцівасьці Рудольф.
— Не ў маёй натуры: я люблю выказваць тое, што думаю.
Яны падыходзілі да Крамнікавай карчмы, калі трое конных стражнікаў галопам прамчаліся ў бок поля.
— Няўжо дазналіся?
