ЧАСТКА ПЯТАЯ
I
ЗАБАСТОЎКА ЦЯГНУЛАСЯ болей двух тыдняў і скончылася поўнаю перамогаю рабочых. Рыгор прынёс пра гэта вестку Лібе, як матрос пра зямлю — Колюмбу.
Перамога над прадпрыемцамі акрыліла іх абоіх.
Ня толькі Рыгор, але і Ліба адчувала сябе героем дня, хоць ад выгранае забастоўкі ў лазарэце нічога не зьмянілася.
Там цягнулася жыцьцё, да прыкрасьці аднастойнае, сумнае.
Вайна рабіла сваю справу, калечачы людзей, якія нясупынна папаўнялі месцы падлечаных ці памершых. Дзень-у-дзень ішла гэта нудная, нэрвовая перасоўка калек; з ранку да вечару цяжэй раненыя нылі ад болю, здаравейшыя — ад суму.
Белымі зданямі мігалася па цесных калідорах неадлучная сьмерць. Яе ня вытручвала едкая ёдаформа, цягучая рыцына, трутлівая карболка.
Гэтыя лякарствы служылі прыправай душнаму паветру, якім мусілі сапсьці безнадзейна хворыя і тыя, хто іх абслужваў.
Але ніхто не задумваўся над тым, наколькі скарочвалася жыцьцё ад гэтай атруты.
Жахі вайны, як цэлага, хавалі ў сабе крывавыя эпізоды, якія складалі яе цэласьць.
Тым ня меней, нявідныя ніткі працягаліся непасрэдна ад адзінак да агульнага. Кожны ранены быў злучаны з вайною і ад яе канца чакаў свайго збаўленьня. У іх вачох з ваеннага туману ня ўздымаліся галовы асобных герояў. Хворыя шукалі іх у другім месцы, дый само геройства вызнавалі іначай. Брусілаўскі наступ з сотнямі тысяч палонных ухмыляўся ня значнасьцю перамог над ворагамі, а якасьцю сродку да хутчэйшага зьнішчэньня вайны. Ды кампанія Брусілава ападала ніжэй у параўнаньні з апошняю забастоўкаю.
У лазарэце не канчаліся гутаркі пра памятны запрос у Думе пра забастоўкі. Гэты політычны факт адпіхаў на задні плян усе