Падавач не пасьпеў адыйсьці да буфэту, як збоку іх пачуўся востры надрыўны голас газэтчыка. «Біржавыя Ведамасьці». «Наша войска пакінула Лодзь». «Немцы ўвайшлі ў Лодзь дваццаць трэцяга». «Вячэрняя Біржоўка». «Каму «Вячэрнія Біржавыя?» «Аўстрыйцы занялі Белград». «Зьдзек над сэрбскімі цэрквамі». «Зьверствы немцаў» кніжка Рэньнікава».
Выгук за выгукам ляцеў з вуснаў здаравеннага чырвонашчокага дзядзькі. Гоман прыціх, і дзесяткі рук пацягнуліся за газэтаю. Газэтчык заўважна памяншаў іх пад пахай, зьбіраючы медзякі.
Сьвежыя навіны зразу перамянілі настрой прысутных. Над сталамі распасьцерліся аркушы газэт, адцягаючы людзей ад ежы і пітва.
Але хутка першае ўражаньне ад ваенных навін пасьпела адляцець. Важкасьць здарэньняў прасочвалася ў нутро, асядаючы ў глухіх куткох істоты.
Карчомнае жыцьцё аднаўлялася. За суседнім сталом раптам узьнялася вострая спрэчка. Малады, чарнявы мужчына заўзята крытыкаваў дзяржаўныя парадкі, лаючы расійскае командваньне. Махаючы абедзьвюма рукамі, ён бясстрашна крычаў: «Прадацелі-ы! Зьмена-а! Усю-ды-і зьмена! Дзе-ж ты пераможаш? Гэ-э! Меншыкаў! Кінь, брат, пераконваць нас у перамозе… Ду-удкі-ы! Табе тут лёгка дыктаваць машыністкам, а там… Прадаце-лі-ы! Згубы-ы захацелі… Нішчыце народ… А нам пушку заліваеце-э…»
Вайшоўшы ў азарт, ён падняўся над сталом і яшчэ мацней загукаў. «Перамо-о-га-а! Знаем мы вашу перамогу! Ужо раз наведалі Прусію… Тое будзе і з Галіччынаю… Губарнатара вызначылі? Перамышлю захацелі?.. Тут, у сябе лад навядзеце… Марадзёры-і… Нажывацца-а на нашай крыві…»
Вакол прамоўца згрудзіўся натоўп. З усіх бакоў няслося адабрэньне. Настрой абвострываўся, пераходзячы ў дэмонстрацыю супраць вайны. Загрымеў пляск аплёдысмэнтаў, а хтосьці пасьпеў зацягнуць марсэльезу.
Гаспадар харчэўні з падавачамі бязвольна мыкаў то з-за буфэту, то за буфэт, клапатліва пазіраючы на дзьверы.
— Гаспа-ада-а, пацішай! Пра-ашу-у вас!.. — напінаўся ён, крычучы ў бок натоўпу. Яго доўгія рыжыя вусы і лахматы кузаб галавы зводзілі ўсю сур’ёзнасьць да бязвольнай комэдыі — яго ніхто не шманаў.
