— Табе далёка? — папытаўся Рыгор.
— На Пецярбурскую… але я мушу зайсьці да знаёмага на Лігаўцы. А ты дзе жывеш?
— У Лясным.
Пры выйсьці на Лігаўку яны стрэлі грамаду мобілізаваных. Яшчэ непераадзетыя ў вайсковую форму, мобілізаваныя ўжо адмервалі ўзмоцненымі ўступамі прыназначаную маршыроўку. Разьмераныя воклічы унтараў і яфрэйтараў раўнялі несашчыльненыя шэрагі адвыклых ад ваеншчыны рабочых, сялян, служачых.
— «Аць, аць! Аць-два, аць-два! аць-два-тры!» — перапевам няслося пад рытмічным гукам крокаў.
— Машына працуе! — заўважыў Якаў Гіс, спыніўшыся і абярнуўшыся да мобілізаваных.
— Яшчэ як! Дзе не паглядзі — толькі і бачыш муштроўку. Вайна!
— Вайна… каб ды яна апошняя стала…
Якава Гіса перабіў раптоўны гоман расстроеных радоў мобілізаваных.
У іх была апраўка.
— Ну, я направа! — рушыўшы, праказаў Якаў Гіс.
— А мне проста. Заходзь!
— Абавязкова. Хоць успомнім рыскае мінулае.
— Таба-то і то.
Яны разьвіталіся і хутка зьніклі з ваччу адзін другога.
X
КАЛІ СТАЦЬ НА ДВАРАНСКІМ МОСЬЦЕ і кінуць узрокам усьцяж Малое Нявы, туды да выспаў — угледзіш вобраз, з якага не надзівіцца. Зьлева — пасьля некалькіх кварталаў будынкаў, густая расьліннасьць Ботанічнага саду, далей Аптэкарскага востраву, як мошаставая сукня, падпяразаная цёмна-сінім шоўкам Неўскае вады. Аб’інталяжаная расьлінамі — здалёк, як Амазонка ў джунглях, Малая Нява губіцца ў купчастай зелені пышных расьлін вастравоў.
Гэта для адпачынку.
Насупроць — праца.
Доўгім правым берагам Вялікае Неўкі — спрэс заводы і фабрыкі.
Траскатня жалеза, бразак, гудзеньне машын.