мадкі гараджан, растыканыя па бакох вуліц, каля белых квадрацікаў паперы, выглядалі ў Рыгоравым ваччу знаёмымі вяшчунамі вялікіх падзей.
Пераяжджаючы Малую Няву і пазіраючы на срэбра вады, ён бачыў яе застыглы спакой. Як і ў кожны дзень шныралі па яе прасторах шутаўскія лёгкія параходзікі; яны пярэсьціліся букетам сьвятошняе публікі. У Пятроўскім парку — кішмя-кішэла людзьмі. З гікам і піскам падкідаліся высока ўгору качэльныя лодкі. Памерна круціліся скрынкі на карусельным калясе. Заліхвацкі зырылі бубны і гудзелі медныя трубы оркестраў. Сярод людзей блыталася ранейшая колькасьць бясьпечных салдат.
«Няўжо іх ня кратае жах вайны? Або ўжо яны перадумалі маніфэст, перабалелі яго сутнасьць і вярнуліся да бягучых спраў?» падумаў Рыгор, цяпнуўшы плячыма.
Кватэрная гаспадыня сваім настроем крыху выясьніла гэта. Стрэўшы Рыгора на парозе ў кватэру, яна ў упор праказала да яго:
— Цяпер ужо вайна — факт… Гуляй і думай пра заўтрашняе…
— «Так! Гуляй і думай пра заўтрашняе!»
— А цару — хоць-бы што: падпісаў і на трон, — дадала яна.
— А вось людзі маўчаць, мэрам так і трэба, — не даючы сабе адчоту, — выліў Рыгор накіпеўшую злосьць.
Гаспадыня паківала галавою і ўхмыльнулася.
— Людзі… што людзі… ёсьць розныя людзі… Адным вайна — гора і сьлёзы, а другім — вясельле і пацеха…
У гэтым сказе простае кабеты, мяшчанкі-абываталькі, хавалася доля мудрае ісьціны. Перад ёю спасаваў і Рыгор, спакойліва заўважыўшы:
— Так, Сарафіна Хлёраўна, так; вы праўду кажаце.
Або-ж ня так? Паспрабуй перайнач… Вось казалі-ж людзі, якія маніфэстацыі ўчора былі ў спагаду вайне… Нават быццам-бы якіясьці падстаўныя рабочыя прымалі ў іх удзел… Так… мы-ж чулі, колькі трухаў прайшло мінулаю ноччу?
Рыгор паціснуў плячыма:
— Ня чуў!
— Заўтра пачуеце…
Гаспадыня трымалася стоічна і словы з яе вуснаў ліліся, як з якогасьці бяздушнага мэханізму. Яе абыватальскі спакой і спакойная аднакавасьць моташнілі Рыгора.
