Зьбянтэжаны селянін ткне пальцам наперад — у даль, у рэдкі ельнічак.
— Вунь там…
Панасюк чуе здалёку голас чалавека.
— Палякі брата забілі… Падпалілі хату… Ратуйце…
Чалавек гаворыць адрывіста, нібы дэпэшу дыктуе.
Панасюк па голасу пазнае старога Сымона з вёскі Гладышоў.
— Ратуйце! Ратуйце! — узмацняе Сымон сваю вестку перад атрадам.
Атрад сьпяшыць…
„Зараз… Зараз“… — думае Панасюк.
Вось першыя хаты роднае вёскі.
Той самы пах, як і пяць гадоў таму назад.
Панасюка расчульвае родны пах вясковай кісьляціны.
Нічога не зьмянілася. Толькі мох на стрэхах пышнейшым стаў, гусьцейшым аксамітам сьцелецца па шэра-бруднай саломе. Платы раскіданы, павалены. Каля хаты дзядзькі Сапрона ляжыць плазам дубовая старая брама. Шулы вывернуты з чорным сьвежым мясам зямлі, а вароты тут-жа расьціснуты, як маленькі паром.
Шпарка ідзе наперад атрад… Перад вачыма Панасюка мігацяць маленькія шыбіны вакон. Дзе-ні-дзе мільгне ў вакне ільняная дзіцячая галоўка, расплюсьне нос аб шкло — і зноў зьнікне, нібы спрытная мышка.
Вось і выган…
Родная хатка Панасюка…
