Усе свае пачуцьці, ці смутныя, ці радасныя, старая мат а Панасюка выяўляе праз сьлёзы. У яе такая звычка.
Сяргей Панасюк як-бы бачыць яе твар, зморшчаны, зямліста-шэрага колеру, нарыхтаваны кожную хвіліну да плачу і сьлёз, нібы скрыпка да ігры…
Калі чырвонаармейскі атрад узышоў на ўзгорак і параўняўся з старым крыжам, які яшчэ і цяпер тырчэў на дарозе нямым вартаўніком, у Панасюка радасна забілася сэрца.
Родная вёска, Малінаўка, ляжала перад ім, як на далоні.
Палякі не пасьпелі спаліць…
„Зараз… зараз“…
Абапал дарогі на мяжы былі раскіданы бліскучыя бляшанкі ад консэрваў, разьбітыя бутэлькі, паперкі. Нядаўна вораг тут еў абед. Бляшанкі і шкло блішчэлі на сонцы. Вільгаць тлустасьці на бляшках мігацела пад сонцам, расьсейвала тоненькія праменьчыкі. Куры крычалі спалоханымі галасамі. Мабыць, толькі што гналіся за імі легіянэры… Некалькі скручаных курыных галовак ляжаць расьціснутыя ў калюгах.
Насустрач атраду бяжыць чалавек — бяз шапкі, у расхрыстанай зрэбнай кашулі, валасы прыліплі да потнага бурага твару. Вочы мутныя і чырвоныя, нібы ў п‘янага…
— Таварышы… таварышы! — крычыць ён ахрыплым голасам, вунь там…