Грамада людзей стаіць ля дарогі.
Мужчына, кабеты, дзеці…
Перад вачыма Панасюка мільганулі вочы знаёмых.
Устрывожаныя твары. На-хаду ён рупна шукае вачыма сярод жанчын, сярод хустак…
— Дзе яна? дзе?
У грудзёх Панасюка горача i пуста. Толькі во — затухкала сэрца, забілася моцна…
…Вунь стаіць згорбленая, нібы корч, зморшчаная ў сухі грыб старэнькая бабулька.
…Гэта яна — маці…
Шпарка імчыць наперад атрад. Стрэльбы нарыхтаваны. Вораг блізка…
Чуваць крыкі роспачы з вёскі Гладышоў. Працяглыя жаночыя войканьні рэжуць паветра:
— У-у-у-у-уй… а-а-а-ай…
Праз рэдкі ельнічак жудасьць рвецца сюды — застыглая, вар‘яцкая.
Яшчэ шыбчэйшы крок.
У вачох чырвонаармейцаў пажар… Толькі адну хвіліначку ўпіўся Панасюк гарачымі вачыма ў зморшчаны твар роднай маткі — можа толькі дробную часьцінку хвіліны, міг адзін, бо ногі імчалі яго:
— Наперад… наперад…
Але Панасюку здалося, што доўга-доўга ўглядаецца ён у любы, родны твар, ён пазірае з пяцігадовым голадам у згорбленую постаць старэнькай маці…
— Наперад… наперад…
