Перайсці да зместу

Старонка:Домбі і сын.pdf/415

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка была вычытаная

З пяшчотнай, меланхалічнай радасцю Фларэнс зноў бачыць старыя месцы, дзе калісьці блукала такая сумная і, аднак, шчаслівая, і думае пра яго ў ціхім кутку, дзе абое яны многа-многа разоў гутарылі, а хвалі плёскаліся ля яго пасцелі. І цяпер, калі яна сядзіць тут у задуменні, ёй чуваць у невыразным, ціхім нараканні мора паўтарэнне яго кароценькай аповесці, яго ўласных слоў, і здаецца, што ўсё яе жыццё, і надзеі, і смутак з таго часу — у закінутым доме і доме, які ператварыўся ў надзвычай прыгожы палац, — адлюстраваны ў гэтай цудоўнай песні.

А ціхамірны містэр Тутс, які сноўдаўся паводдаль, журботна паглядаючы на абажаемую ім істоту, містэр Тутс, які прышоў сюды за Фларэнс, але па сваёй далікатнасці не адважваўся трывожыць яе ў такую хвіліну, таксама чуе рэквіем[1] маленькаму Домбі ў шуме хваль, што ўздымаюцца і падаюць і вечна складаюць мадрыгал[2] у гонар Фларэнс, Так, і ён смутна разумее — бедны містэр Тутс! — што яны шэпчуць пра тыя часы, калі ён па ўласнаму пераконанню, быў больш разумным і зусім не тупагаловым, і слёзы паказваюцца ў яго на вачах, калі ён думае, што зрабіўся цяпер няўцямлівым і дурным і прыгодным толькі для таго, каб з яго смяяліся; і слабее яго радасць, выкліканая заспакойваючым шэптам хваль, якія нагадваюць яму аб збаўленні ад адказнасці перад Пеўнем, бо гэты баявы экземпляр куратніка адсутнічае, трэніруючыся (за кошт Тутса) перад вялікай бойкай з Ларкі Бой.

Але містэр Тутс набіраецца храбрасці, калі хвалі нашэптваюць яму прыемную думку, і памаленьку, не раз спыняючыся ў нерашучасці, набліжаецца да Фларэнс. Заікаючыся і чырванеючы, містэр Тутс прытвараецца здзіўленым і гаворыць (ад самага Лондана ён неадступна ішоў следам за яе карэтай, цешачыся нават тым, што задыхаўся ад пылу, што падымаўся з-пад кол) аб сваім надзвычайным здзіўленні.

— І вы ўзялі з сабою Дыагена, міс Домбі! — кажа містэр Тутс, працяты наскрозь дакраненнем маленькай ручкі, так ласкава і даверліва працягнутай яму.

Вядома, Дыаген тут і, вядома, у містэра Тутса ёсць падставы яго заўважыць, бо Дыаген імкнецца да ног містэра Тутса. Але Дыагена спыняе спакойная гаспадыня.

— Куш, Ды, куш! Няўжо вы забыліся, Ды, каму мы абавязаны нашым сяброўствам? Саромцеся!

— Дыаген дыхае родным паветрам, праўда, міс Домбі? — кажа містэр Тутс.

Фларэнс з удзячнай усмешкай згаджаецца.

— Міс Домбі, — кажа містэр Тутс, — прашу прабачэння, але калі вы не супраць зайсці да Блімбераў, я… я іду туды.


  1. Рэквіем — каталіцкая царкоўная служба з музыкай па памёршым.
  2. Мадрыгал (грэч.) — у старажытную эпоху — песня пастуха; у новы час — песня, якая ўсхваляе каго-небудзь.

411