XV.
Вечар. Сонейка схавалася, і толькі на заходзе, над прыціхшым гайком, чырванеецца паласа небасхіла.
І сьціхаміранае поле, і супакоеныя хаты, і шапатун-сад, і бяроза ля пуні — усё зрыхтувалася, каб спаць.
І рэдка-рэдка варушыцца на грушцы той ці той галуза-лісьцік, хочаць пабавіцца з невялічкім ветрыкам, але, пакінуты ім, і ён рупіцца памаліцца на ноч і змоўкнуць.
Няма ведама дзе дзяваўся той ветрык, бо млоснаю нямотаю падыхала летнае неба, цёмнае і душнае.
Скончыўся сьвяточны дзень. Заціхла й высялкоўская вуліца. Груд мужчын і баб, што сядзелі й гаманілі на бярвеньні й шулах, зьвезеных летась у восень з панскага леса, патроху рассыпаўся ўва ўсі бакі. І ўсё было пад ўладай і панаваньнем жніўнае ночы, што распаўсюдзіла свае хмельныя, цяжкія чары і залезла быццам няхоця ў астатнія куточкі.
Заснула зямля…
А Міколе Канцавому ня спалася. Ён выйшаў з хаты, палашчыў Жука, прайшоў скрозь сад і засягаў у млеючае ад нямога любоўнага юру поле, па мяжы, сярод ужо высокіх і пахнючых ка-