Вось і цяпер бацька канчаў ужо трэцюю шклянку гарбаты, калі Наста, якая сядзела каля вакна, сказала:
— Тата! глядзі, вось каля нашага току нехта йдзе.
— Ну дык што! Няхай сабе йдзе. Ці мала цяпер тут ходзіць рознага народу!
— Але гэты неяк дзіўна йдзе. Пройдзе некалькі крокаў, а потым, нібы падаючы, хапаецца за плот… Тата, тата, ён паваліўся!.. — ускрыкнула дзяўчынка і, выскачыўшы з хаты, пабегла да таго месца, дзе паваліўся гэты дзіўны падарожнік.
9
Праз хвілін дваццаць спынілі жандары страляніну. Дый навошта-ж страляць, калі ў іх руках Муха.
— Што, Муха, далятаўся? — са сьмехам запытаўся адзін з жандараў і пад нос палоннага паднёс нагайку.
— Усып, усып крыху яму, каб пазнанцаў памятаў! — гагатала раць жандараў.
— Двадзесьце пеньць! на месцы! — загадаў стаяўшы на чале атраду камандзір.
І, ня гледзячы на крыкі і пагрозы палоннага, яго разьдзелі й пачалі катаваць.
— Я — паручнік Ластоўскі! Я — паручнік польскай арміі! Вы будзеце адказваць перад законам! — задыхаючыся крычаў няшчасны палонны.
Голас яго быў такі жаласны, што нават жаўнер, які адлічваў удары, спыніўся.
— Ну, чаго-ж стаў? — запытаўся афіцэр.
— Бі!
— Досыць ён ужо хлусіў нам. Біць — за тое, што адважыўся назвацца паручнікам польскай арміі. А назавецца гэнэралам — яшчэ дваццаць пяць. Ну, пачынай адлічваць зноў дваццаць пяць, бо там, здаецца, зьбіўся.
І зноў засекла нагайка. Кроплі чырвонай крыві істужкамі паляглі па целе паручніка, але ён ужо маўчаў, лежачы бяспрытомна. Пад вечар, зьбіты да шчэнту, паручнік ляжаў у шпіталі.
І зноў крычалі вялікімі літарамі польскія газэты:
МУХА ЗЛОЎЛЕНЫ.
Учора, пасьля перастрэлкі з жандарамі, схоплен вядомы атаман Муха. У хуткім часе над ім адбудзецца вайскова-палявы суд. Лягчэй цяпер уздыхне войска на ўсходніх крэсах. Мухі ўжо больш няма. Уладай прыняты крокі да зьнішчэньня яго атрадаў…
