Ён уоюды бачыць гэтыя контрасты, нясталасьць і ўcё гэта прыводзіць яго да думкі аб рэлятывізьме ўсяго.
Чаму гэта наш пясьняр прышоў да гэтых вынікаў?
Магло-б здацца таму, што ён быў нашаніўскім поэтам, якія ўсе ўсьцяж плакалі, праўда з іншых прычын. Ці-ж дарма ён так жаліцца:
О, чаму я стаў поэтам
Ў нашай беднай старане?
Але можна сьмела сказаць, што не! Гэта, магчыма, толькі пасіліла настрой яго ў гэтым кірунку. Наагул-жа Беларусь і адраджэньне беларускага народу, поруч з красою, былі можа адзінаю ўцехаю нашага песьняра. Гэта выяўляе яго, як поэту-грамадзяніна, патрыёта. Возьмем верш: "Даўно ўжо целам я хварэю". Тут выказана такая надзея на родны край, на тое, што ён адзін можа вылечыць песьняра ад гнятучага яго смутку, што яна, гэта надзея, падобна да надзеі чалавека на тонучым караблі. Антэй павалены Гэраклам у пыл. Але, даткнуўшыся зямлі, ён падняўся ўраз. Так і поэта, паламаны жыцьцём, чакаючы магілы, прынік да роднай зямлі, якая ўлівае яму бадзёрасьць у слабнучыя жылы... І месца ў ёй адгэнуль няма ўжо жальбе ("Калі зваліў дужы Гэракл"). Любоў да бацькаўшчыны ў Багдановіча ўсюды на першым пляне.
Але ён любіць Беларусь інакш, чым іншыя пісьменьнікі.
Хай іншы жаліцца старонцы,
Я-ж сьлёзаў не лію, як вы,
Бо бачу . . . . . . . . .
Я пад яе зімовай маскай,
Пад сьнегам бачу твар вясны...
І вее верш мой дзіўнай казкай,
І ясны ён, як зорак сны.
Клясычны ў гэтым адношаньні сонэт, ахвяраваны А. Пагодзіну. ("Паміж пяскоў Эгіпэцкай зямлі"). Тут якраз, у любові да Бацькаўшчыны і толькі тут М. Б. оптымісты.
Ён верыць у сваю Бацькаўшчыну, бачыць яе вясну вокам філёзофа-прарока. Ён пэўны, што як тое зярнё, якое праляжала тысячы гадоў, яна можа яшчэ буйна закрасаваць сьпелым коласам. Толькі часам у яго зьяўляецца пытаньне: "ці хопіць сілы ў беларускай інтэлігенцыі зварушыць гэта сьпячае мора, пакіраваць яго цячэньне ў належны бок? ("Краю мой родны", "Зразаюць галіны таполі адну за другой...").
Бачым, што і тут Багдановіч непадобны да іншых. І тут ён-поэта-інтэлігэнт. Для Багдановіча Беларусь "Зачара-
