плюшчыла вочы, такія-ж вялікія і блакітныя, як у маці. Потым дзяўчынка ўсміхнулася, падняла галоўку і спаўзла з рук на зямлю. Раптам яна заўважыла двух іншых дзяцей на гушкалцы, падбегла да іх і спынілася, высунуўшы язык ад радасці.
Маці Тэнард'е зняла абодвух дзяўчынак з гушкалкі і сказала:
— Гуляйце ўсе разам.
Праз хвіліну тры дзяўчынкі корпаліся ўжо ў пяску, нібы заўсёды былі прыяцелькамі.
Маленькая госця была вельмі вясёлая. Абедзве маці гутарылі далей.
— Як завуць вашу малютку?
— Казетай.
— Колькі ёй год?
— Хутка тры гады.
— Амаль равесніца маёй старэйшай дзяўчынцы.
Між тым дзеці весела гулялі. Іх галоўкі амаль судакраналіся адна з адной, і валасы змешваліся. Яны штосьці ўважліва разглядалі на зямлі.
— Як дзеці хутка знаёмяцца, — заўважыла шынкарка. — Паглядзіце, яны гуляюць, нібы тры сястры!
Гэтая заўвага была іскрой, якой чакала, напэўна другая маці. Яна схапіла руку Тэнард'е, пільна паглядзела на яе і сказала:
— Хочаце пакінуць у сябе маё дзіця?
Суразмоўніца зрабіла здзіўлены рух, які аднолькава можна было прыняць і за адмову, і за згоду. Маці Казеты, між тым, казала далей:
— Бачыце, я не магу ўзяць сваю дзяўчынку з сабой. Праца не дазваляе гэтага. Ну, хто захоча мяне ўзяць на месца з дзіцем? Яны такія смешныя там, на маёй радзіме. Сам бог прыслаў мяне да вас. Калі я ўбачыла вашых дзяцей, такіх чароўных, такіх здаровых, я сказала сабе: вось цудоўная маці. Яны і сапраўды будуць трыма сёстрамі. Да таго-ж, я хутка вярнуся па яе. Ці хочаце пакінуць да часу ў сябе маё дзіця?
— Трэба будзе пра гэта падумаць, — адказала шынкарка.
— Я буду плаціць шэсць франкаў у месяц.
У гэтую хвіліну з пакоя пачуўся мужчынскі голас:
— Меней сямі ніяк нельга. І за поўгода наперад.
— Гэта будзе сорак два франкі, — сказала жанчына.
— Я згодна, — адказала Фантына.
— І, апрача таго, яшчэ пятнаццаць франкаў на першыя расходы, — дадаў той-жа голас.
