яна складалася з самых простых страў, але на гэты раз пані Маглуар дадала да яе бутэльку старога віна.
Твар епіскапа прыняў раптам выражэнне вясёласці, уласцівае гасцінным натурам.
— Хутчэй за стол! — праказаў ён.
Як і заўсёды, калі ў яго быў ужо хто-небудзь з гасцей, ён пасадзіў яго з правага боку ад сябе. Мадэмуазель Батыстын села злева.
Епіскап благаславіў трапезу і, як звычайна, уласнаручна пачаў усім наліваць суп. Прышоўшы пачаў прагна есці.
Раптам епіскап ускрыкнуў:
— Мне здаецца, што на стале чагосьці нехапае!
Пані Маглуар падала толькі тры прыборы, У епіскапа-ж быў звычай, калі бываў хто-небудзь з гасцей, выкладваць на стол усе шэсць срэбных прыбораў. Гэта было нявіннае самахвальства, поўнае чароўнасці ў гэтым доме, строгім і ціхамірным у адзін і той-жа час, дзе беднасць лічылася за гонар.
Пані Маглуар вышла, не гаворачы ні слова, і праз хвіліну перад кожным з сядзеўшых за сталом на белым абрусе ярка вырысоўвалася ззяючае пры агні срэбра.
Пасля вячэры епіскап развітаўся з сваёй сястрой, узяў са стала абодва запаленыя падсвечнікі, даў адзін свайму госцю і сказаў:
— Міласцівы судар, я праводжу вас у ваш пакой.
Жан Вальжан пайшоў за ім.
Як вядома ўжо, для таго, каб папасці ў малельню, трэба было прайсці праз спальню епіскапа.
У тую хвіліну, як яны праходзілі праз пакой, пані Маглуар прыбірала срэбра ў шафачку над узгалоўем епіскапа. Гэта быў яе апошні гаспадарчы клопат перад тым, як ісці спаць.
Епіскап змясціў свайго госця ў малельні. Там была падрыхтавана чыстая і свежая пасцель. Госць паставіў падсвечнік на стол.
— Ну, добрай ночы, — сказаў епіскап. — Заўтра раніцою, да адыходу, вы вып'еце шклянку сырадою ад нашых кароў.
— Дзякую, бацюшка, — адказаў госць.
Ледзь ён вымавіў гэтыя простыя, поўныя спакою словы, як ва ўсёй яго істоце раптам штосьці нібы перавярнулася. Нечакана ён зрабіў нейкі дзіўны жэст, які навёў-бы жах на абодвух жанчын, калі-б яны маглі яго бачыць. І цяпер нават нам цяжка было-б вытлумачыць, што прымусіла яго так тузануцца. Ці то была перасцярога ці пагроза? Ці ён падпарадкоўваўся якомусьці інстынктыўнаму, бессвядомаму