Старонка:Географія Эўропы Усходняя Эўропа.pdf/63

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

Галоўнымі палявымі расьлінамі Беларусі зьяўляюцца жыта, авëс, бульба, ячмень, лён, грэчка. Значна меншыя прасторы засяваюцца гарохам, лшаніцай, каноплямі. Асабліва вялікую вагу мае бульба. Бульба — галоўная яда беларускага селяніна, бульба йдзе на спажыву жывеле, з бульбы вырабляўся адзін з галоўных продуктаў беларускага перадваеннага вывазу — сьпірытус. Наадварот, збожжа на Беларусі ледзь хапае для мясцовага ужытку. Перад вайной Беларусь купляла за межамі збожжа на некалькі мільёнаў пудоу болей, чымся сама вывозіла яго за межы. Недахват адчуваўся галоўным чынам у пшаніцы, якая любіць добрую глебу і лепш за ўсё ўзрастае ў Заходняй Беларусі і на паўднёвым усходзе. Па пескавых глебах Палесься засявалі многа грэчкі, але па лепшых глебах грэчку там патроху замяняла проса. Сярод тэхнічных расьлін найвялікшую вагу мае лён, які грае значную ролю ў вывазе з Беларусі. Больш за ўсё яго сеюць на поўначы і асабліва на паўночным усходзе нашага краю. На паўднёвым усходзе сеюць многа канапель, месцам трапляецца хмель. Пасьля вайны пачалі сеяць паўсюды табаку для ўласнага ўжытку. На паўднёвым усходзе ёсьць і прамысловае табакаводзтва. Нарэшие, могуць расьці на Беларусі і цукровыя буракі; у даўнейшыя часы тут было нават некалькі цукраварань, але конкурэнцыя ўкраінскага цукру задушыла гэтую галіну прамысловасьці.

Разьвіцьцю засеваў кармавых расьлін на Беларусі перашкаджала вялікая колькасьць прыродных сенажацяй-заліўных і балотных лугоў. Сена тут заўсёды хапала, яно нават вывозілася за межы ў спрасаваным стане. Калі-б былі асушаны вялікія прасторы беларускіх балот, плошча прыродных сенажацяй магла- яшчэ значна павялічыцца.

У апошнія часы пачалі ўсё болей засяваць канюшыны, вікі, цімаФейкі, сэрадэлі, пялюшкі, кармавых буракоў і г. д.

Дзякуючы вялікай колькасьці зялёнага корму, на Беларусі з даўных часоў гадавалася вельмі многа жывёлы. Масла і мяса, прынамсі да вайны, вывозіліся за межы ў значнай колькасьці. Параўнаўча з Заходняй Эўропай, у нас на кожную адзінку прасторы прыпадае мала дамовай жывёлы, але, прымаючы пад увагу слабую залюдненасьць Беларусі, можна сказаць, што быдла, авечак і асабліва сьвіней тутака хватае.

Добрыя прыродныя варункі знаходзіць для сябе гародніцтва і садоуніцтва. Па нашых гародах могуць дасьпяваць кіяхі і памідоры, якія кеп. ска растуць у суседніх краінах Паўночнай Маскоўшчыны. Для мясцовага ужытку па ўсіх вёсках і гарадох сеюць капусту, бручку, буракі, гуркі, гарбузы, рэдзьку, цыбулю, часнок і г. д. Прамысловае гародніцтва пашырана пераважна па вялікіх местах, дзе ёсьць збыт гародніны, ды па ста. раверскіх слабодах Паўднёвай Гомельшчыны.

Беларусь лічыцца бацькаўшчынай галярэпы, але цяпер гэтую гародніну ў нас мала дзе сеюць.