ШТО СКАЗАЎ ПЕВЕНЬ.
Жыў — быў на сьвеці такі чэлавек, каторы разумеў усю гутарку ці то скаціны — зьвер’я, ці птушэк Божых; ці як лес шуміць, ці трава шэпаціць. Толькі нельга яму было прызнацца да гэтаго: скажэ каму, — самому паміраць трэба. Меў гэты чэлавек жонку, і жылі яны паміж сабой складна. Гаспадарку мелі не вялікую: асла і быка. Асёл стаяў у хлеві і авёс жраў, на быку гаспадар вазіў дровы і карміў яго саломай.
Вось, аднаго разу прывёз гаспадар гальля з лесу, атпрог вала і пусьціў у хлеў; не пасьпеў ешчэ і варот прычыніць — чуе, стаў вол жаліцца аслу: «паганае маё жыцьцё, братка асёл, пашанасьці і увагі ніякай німаю ад свайго гаспадара: араць — ты, Рабы, ідзі; вады прыwягнуць — запрагай Рабога; дроў прывязьці — зноў Рабы у атвеці. Усё як Рабы, дык рабы: каму пугай па баку? — Рабому; каму ежа салома? — Рабому. А вось, ты, асёл, стаіш, нічога ня робіш, а сена, ды авёс толькі глуміш!» Разжаліўся асёл над доляй Рабога; стаў ківаць ён сваей вялікай галавой, каб прыдумаць якую раду для вала. З вялікай натугі свайго аслячаго розуму застрыг доўгімі вушамі, дый, апусьціўшы ісподнюю лупу, зашэптаў: «ты, вол, захварэй, дык гаспадар і да работы цябе ня возьме, і карміць лепш пачне».
Пачуўшы гэта, гаспадар вярнуўся ў хату, ды сьмяецца сам сабе. «Чаго сьмяешся?» — пытае жонка, — «От, так сабе сьмяюся», — атказаў мужык.
