— Не, я нічога не ведаю... але дапусцім: я разумею ваша нежаданне гаварыць пра будучую вашу дзейнасць; але тое, што ў вас цяпер адбываецца...
— Адбываецца! — паўтарыў Базараў: — нібы я дзяржава якая, альбо грамадства! Ва ўсякім выпадку, гэта зусім нецікава; і пры тым хіба чалавек заўсёды можа ўголас сказаць усё, што ў ім «адбываецца»?
— А я не бачу, чаму нельга выказаць усё, што маеш на душы.
— Вы можаце? — спытаўся Базараў.
— Магу, — адказала Анна Сяргееўна пасля невялікага хістання.
Базараў нахіліў галаву. — Вы шчаслівейшая за мяне.
Анна Сяргееўна дапытліва паглядзела на яго. — Як хочаце, — казала яна далей, — а мне ўсё-такі нешта кажа, што мы сышліся недарэмна, што мы будзем добрымі сябрамі. Я ўпэўнена, што ваша гэта, як-бы сказаць, ваша напружанасць, стрыманасць знікне нарэшце.
— А вы заўважылі ва мне стрыманасць... як вы яшчэ сказалі... напружанасць?
— Але.
Базараў устаў і падышоў да акна. — І вы хацелі-б ведаць прычыну гэтай стрыманасці, вы жадалі-б ведаць, што ва мне адбываецца?
— Але, — паўтарыла Одзінцова, з нейкім, ёй яшчэ незразумелым спалохам.
— І вы не рассердзіцеся.
— Не.
— Не? — Базараў стаяў да яе спіною. — Дык ведайце-ж, што я люблю вас неразумна, шалёна... Вось чаго вы дамагліся.
Одзінцова прасцерла наперад абедзве рукі, а Базараў упёрся лобам у шыбу. Ён задыхаўся; усё цела яго відаць трапятала. Але гэта было не трапятанне юнацкай нясмеласці, не салодкі жах першага прызнання апанаваў яго; гэта пал у ім бушаваў, моцны і цяжкі — пал, падобны на злосць і, быць можа, родны ёй... Одзінцовай зрабілася страшна і шкода яго.
— Еўгеній Васільевіч, — прагаварыла яна, і мімавольная пяшчотнасць зазвінела ў яе голасе.
Ён шпарка павярнуўся да яе, кінуў на яе прагавіты погляд, — і, схапіўшы яе абедзве рукі, раптоўна прыгарнуў яе да сябе на грудзі.
Яна не адразу вызвалілася з яго абыймаў; але... праз
