Новапольскія меркі плыўкіх целаў.
Бочка | мае | 25 | гарцаў. |
Гарнец | » | 4 | кварты. |
Кварта | » | 4 | кватэркі. |
Кватэрка | » | 2 | поўкватэркі. |
Новапольскія меркі вагі або цяжару.
Цэнтнар | мае | 4 | каменьні або 100 хунтаў. |
Камень | » | 25 | хунтаў. |
Хунт | » | 32 | лоты. |
Некаторыя увагі аб мерках.
У штодзенным жыцьці ўжываюцца яшчэ пэўныя меркі, якія трымаюцца ад старых часаў, а ўласна:
12 штук прадметаў аднолькавых складае 1 тузін,
12 тузінаў»»»вялікі тузін або грос.
Агуркі, галоўкі капусты, снапы і г. д. лічуць на копы.
Капа мае 60 штук.
Снапы яшчэ лічаць на мэндлі (або мэтлі):
Капа мае 4 мэндлі.
Мэндаль мае 15 штук.
Адносіны некаторых меркаў паміж сабой.
Кілёмэтр крыху меншы за вярсту; прыблізна ён роўны 14/15 вярсты.
Мэтр блізка роўны 13/4 локця; наадварот локаць роўны 57 см. 6 мм.
Цаль=2 см. 4 мм.; звычайна бярэцца цаль за 21/2 см.
Гэктар=блізка 2 маргом.
Літр=крыху болей, чым кварта.
Грам важыць крыху болей, чым 15 гранаў аптэкарскіх.
Меркі часу.
Век або стогодзьдзе, сталецьце | мае | 100 | гадоў. |
Год | » | 12 | месяцаў. |
Год звычайны | » | 52 | тыдні і адзін дзень або 365 дзён. |
Год прыбытовы, высакосны, пераступны | » | 52 | тыдні і два дні або 366 дзён. |
Месяц | » | 30 | дзён. |
Тыдзень | » | 7 | дзён. |
Пара (суткі) | » | 24 | гадзіны. |
Гадзіна | » | 60 | хвілін (мінутаў). |
Хвіліна (мінута) | » | 60 | сэкундаў. |