— Ва ўсякім разе, пустую труну ніхто ня будзе везьці з-за мора, — дзелавіта заўважыў Като. — Ну, дык вось мая прапанова: я атрымліваю замест тысячы толькі пяцьсот і тваю шчырую падзяку, а ты спакойна робіш што хочаш. Згодзен.
— Не, ты занадта ўжо налічыў; там і на тысячу ня будзе.
— Хоць-бы і так, але-ж іначай ты і гэтага не атрымаеш, дый у турму трапіш. Падумай сам, што лепш.
— Уступі крыху, — буркнуў Цянь-Фу. — Трыста вазьмі.
— Ну, добра, згодзен, але з аднэй умовай.
— Якой?
— Што ты шчыра ня будзеш на мяне злаваць.
Кітаец нават засьмяяўся.
— Хай будзе так. Ну, і жулік-жа ты! — падышоў і палез за грашыма.
— Затое сумленны з гонарам адказаў Като і запаліў агонь, каб можна было адлічыць грошы.
Нонг-жа тымчасам аж млеў ад нецярплівасьці. Чаму гэта нічога ня чуваць так доўга? А калі справа скончана мірам, дык час ужо вярнуцца. А можа гэты жулік узяў ды ўцёк ад яго, каб не дзяліцца грашыма? Дарма Нонг не папярэдзіў яго, што на такія грошы ня квапіцца. Дарма ён спалохаўся гэтай брыдкай справы і спусьціў з вачэй свайго «таварыша». Цяпер справа значна ўскладніцца. Як знайсьці яго? Адна толькі надзея засталася: можа ён ціхенька забіты.
І Нонг папоўз да магілы.
А калі падпоўз, дык убачыў, што два кітайцы закопваюць магілу, а больш нікога няма. А можа яны за адным разам закопваюць і забітага Като? Як аб гэтым даведацца? Паказацца ім рызыкоўна, бо яны могуць зьнішчыць і другога сьведку.
Пакуль Нонг ламаў галаву, кітайцы скончылі сваю справу і пашлі. Нонг адзін застаўся на сьвежай магіле. Было, мусіць, а другой гадзіне ночы. Сядзець у такі час аднаму на невядомых могілках незнаёмага гораду было ня вельмі прыемна. Але ня гэта мучыла Нонга. Больш за ўсё мучыла пытаньне: ці пахаваны Като ў гэтай магіле, ці так пашоў? Хоць ты рукамі разграбай зямлю, каб даведацца аб гэтым! А ведаць абавязкова трэба.
Да сьвятла заставалася гадзіны чатыры. Пасьпець яшчэ можна. Ды яшчэ Нонг прыпомніў, што кінуў тады ўбок сваю рыдлёўку. Пэўна, ніхто аб ёй ня думаў і ня шукаў. Так яно і было. А знайшоўшы рыдлёўку, Нонг ужо ўпэўнена ўзяўся за працу.
Зямля на гэтай няшчаснай магіле сёньня столькі разоў перакідвалася, што капаць было зусім лёгка. Вось ужо рыдлёўка стукнулася аб труну. Вось Нонг яе адчыняе…
Мусіць, Като так моцна не жадаў знайсьці ў гэтай труне багацьце, як Нонг — знайсьці труп Като. Але труна была пустая…
180