Старонка:Адраджэньне Беларусі і Польшча, ч.2.pdf/20

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

рыторыя этнографічнай Літвы для гэтага занадта малая. (?)

Апроч аргумэнтаў об'ектыўнага характару, п. Буяк ужывае і довад шкоднасьці самастойнай Літвы для Польшчы.

Незалежная Літва цягнула бы, з прычыны абароны ад польскіх прэтэнсый да немцаў з аднаго боку і да Расеі — з другога. Яна адсекала-б Польшча ад мора па раце Нёману і тым самым адсунула-б яе ад карыстаньня портамі Клайпеды, лібавы, а часткаю і Рыгі. Становішчэ Польшчы пры гэтым было-б незвычайна цяжкое, дзеля таго, што порт Гданск ні ў якім здарэньні замяніць гэтых выхадоў да мора ня можа. Ўрэшці, прыймаючы пад увагу нацыональны характар літоўскай ўлады, якая павінна была-б змагацца з польскімі ўплывамі, ў незалежнай Літве пачала-б адбывацца палітыка „wytepienia polskości“.

Найбольш выгодным для Польшчы зьяўляецца аб'еднаньне з ей Літвы па сходнасьці з гістарычнай „Літвой". Зазначаючы, што немагчыма думаць аб адбудове ўсяго старога Літоўскага Князства у межах 1772 году, п. Буяк годзіцца, каб тэрыторыя, уходзячай ў склад склад новастворанай „Літвы" абыймала 200,000 кв. кіл. На гэтай тэрыторыі было-б да 8 міл. жыхароў, з каторых літоўцы будуць станавіць толькі 25%, а 25% палякі, 15% жыды, 5% немцы і 30% беларусы. Пры гэтым варунку гэтая складная частка Польшчы была-б толькі па назове літоўскай, а фактычна палякі былі бы ў ей ўсім, маючы ў сваіх руках ўсе адпаведные ролі.