Старонка:Čaławiek (1929).pdf/10

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

nia mohuć. Znača, maralnaść i prawa — čaho źwiery nia majuć woś pieršaja wielmi wažnaja prymieta čaławieka.

b) Relihijnaść, abo nierelihijnaść — zdolnaść utrymliwać adnosiny z Boham, abo zdolnaść parwać ich. Słowam relihija abdaryli nas Rymlanie; słowa heta najlepš wyražaje našy adnosiny da Boha — suwiaź z Im praz usie našy ŭłady. Rozumam i wolaj kult nutrany Bohu addajom, pačućciom i ciełam — kult wonačny. Rozumam paznajom, što ad Boha zaležym my ŭwieś świet, wolaj zhadžajemsia, abo buntujemsia proci Boha. Žywioły — stwareńnia arelihijnyja, jany nia majuć nijakaha pačućcia relihijnaha, a čaławiek abo relihijny, abo nie relihijny.

c) Čaławiek, majučy razumnuju dušu, twora nawuku, jak teorytyčnuju, tak i stasawanuju, heta znača, što čaławiek adkrywaje ahulnyja zakony i z hetych zakonaŭ karystaje: buduje čyhunki, parachody, latuny i t. d. Źwiery hetaha nia majuć.

d) Razwoj upierad abo nazad tak-ža jość prymietaj tolki čaławieku prysutnaj. Łastaŭka zaŭsiody taksama hniazdo ŭje, a čaławiek inakš siańnia budujecca, a inakš daŭniej. Ptuška buduje hniazdo swajo ani lepš, ani horš — zaŭsiody adnolkawa, a čaławiek abo horš, abo lepš, zaležna ad taho, ci rozum jaho raźwiwajecca, ci nie.