Коннік без галавы (1941)/LVII
| ← Раздзел LVI | Коннік без галавы. Раздзел LVII Раман Аўтар: Томас Майн Рыд 1941 год Арыгінальная назва: The Headless Horseman (1865) Пераклад: Уладзімір Ляўданскі |
Раздзел LVIII → |
Прапануем да спампаваньня!
Раздзел LVII
УМОЎЛЕНЫ СІГНАЛ
Феліму нядоўга давялося стаяць на варце. Не прайшло і дзесяці хвілін, як ён пачуў стук капытоў. Хтосьці набліжаўся ўздоўж берага да халупы. У Феліма затрапятала сэрца: «а раптам ды гэта ён зноў?»
Густая зелень дрэў перашкаджала яму разгледзець конніка, які набліжаўся.
Спачатку Фелім хацеў пабегчы на палянку і выканаць распараджэнне Зеба. Аднак, сполах прыкаваў яго да месца, і ён не адважваўся рушыць. Хутка ірландзец пераканаўся, што яго апасенні дарэмныя. У незнаёмага конніка галава была на месцы.
— Ну, так і ёсць, — яна ў яго на плячах, — сказаў Фелім, калі коннік паказаўся з-за дрэў і спыніўся на супроцьлеглым канцы паляны. — Сапраўдная галава, ды яшчэ з прыгожым тварам. Але небарака нечым нездаволены. Можна падумаць, што ён толькі што пахаваў сваю бабулю! Як цудоўна выглядае хлапец, а ножкі якія малюсёнькія. Святыя ўгоднікі, ды гэта-ж жанчына!
Прыгледзеўшыся бліжэй, Фелім канчаткова пераканаўся, што ён правільна вызначыў пол незнаёмага конніка.
Гэта была Ісідора.
* * *
Фелім упершыню бачыў мексіканку, ды і яна не ведала яго. Ён правільна заўважыў, што твар яе не быў радасны. Наадварот, ён быў сумны, нават больш за тое — пячаць роспачы ляжала на ім. Калі Ісідора паказалася з-за дрэў, у позірку яе была відаць нейкая апаска. Пры ўездзе на паляну твар не прасвятлеў, а выказаў здзіўленне, змешанае з расчараваннем.
— Ці не памылілася я? — запытала Ісідора нерашучым тонам па-англійску. — Даруйце, але я… я думала, што дон Морысіо жыве тут.
— Дон Морышо, вы сказалі? Не. Тут такота няма. Дон Морышо… Я ведаў аднаго па прозвішчу Морыш, ён жыў недалёка ад Балібалаха. Толькі імя яго было не Дон, а Пат Морыш яго звалі.
— Дон Морысіо, Мо-рыс, Мо-рыс.
— А! Морыс! Магчыма вы пытаецеся майго гаспадара, містэра Джэральда?
— Так, так! Сен‘ёр Джэральд.
— Містэр Джэральд якраз жыве ў гэтай самай халупе, правільней, ён сюды заязджае пасля палявання на дзікіх коней. Ён тут пасяліўся толькі на час свайго палявання. А калі-б вы бачылі яго прыгожы дом, дзе ён заўсёды жыве, і паглядзелі на блакітнавокую красуню, якая сумуе па ім! Бедная ўся слязмі заліваецца, чакаючы яго звароту. Ах, калі-б вы толькі бачылі яе!
Не гледзячы на ламаную гаворку Феліма, субяседніца добра зразумела яе сэнс. Штосьці падобнае на ўздых вырвалася ў Ісідоры, калі Фелім прагаварыў кароценькае слова «яе».
— Я зусім не хачу бачыць «яе», — паспяшалася адказаць яна. — Я хачу бачыць яго. Ён дома?
— Ці дома ён? Пытанне пастаўлена прама. Ну дапусцім, што я вам скажу, што дома. Што-ж тады?
— Я хачу яго бачыць.
— Ах, вось яно што! Давядзецца вам пачакаць. Цяпер не час для гасцей: да яго можна пусціць, мая красуня, толькі доктара або свяшчэнніка. А вас я не пушчу.
— Але мне вельмі трэба пабачыцца з ім.
— Гм, вам хочацца бачыць яго? Гэта вам не ўдасца. Фелім О‘Ніл рэдка адмаўляе красуням, асабліва такім чарнавокім, як вы. Але што зробіш, калі няможна.
— Але чаму-ж няможна?
— Мала чаму. Першае — таму, што цяпер ён не можа прыняць гасцей і асабліва жанчын.
— Але чаму-ж, сен‘ёр, чаму?
— Таму што ён не зусім апрануты. На ім адна кашуля, калі толькі не лічыць старых ануч, якім стары Зеб яго ўсяго абматаў. Чорт пабяры! Іх, бадай, хапіла-6, каб пашыць яму цэлы касцюм — пінжак, жылет і штаны…
— Сен‘ёр, я вас не разумею.
— Ах, не разумееце! Няўжо я недастаткова ясна сказаў, што ён у пасцелі?
— У пасцелі, у гэты час! Спадзяюся, нічога не…
— Здарылася, вы хацелі сказаць? На няшчасце, здарылася.
— Нядобрая справа здарылася. Яму давядзецца праляжаць пад коўдрай яшчэ шмат тыдняў.
— О, сен‘ёр, няўжо ён хворы?
— Вось гэта-ж я вам і сказаў.
— Значыць, ён хворы. О, сэр, скажыце, чым ён хворы і чаму ён захварэў?
— Добра, але я магу адказаць толькі на адно ваша запытанне — на першае. Яго хвароба здарылася ад дрэннага абыходжання, але хто ў гэтым вінаваты, бог яго ведае. У яго баліць нага. А скура яго выглядае так, нібы ён пасядзеў у мяшку з двума дзесяткамі злосных катоў. Ах, калі-б вы толькі бачылі, ды там-жа не знойдзецца жывога месца, усё падрапана! Нават такога кавалачка здаровай скуры, як ваша ручка, і то не знойдзецца. Горш яшчэ, ён у непрытомнасці.
— У непрытомнасці?
— Вось іменна. Ён размаўляе так, як бывае, калі чалавек вып‘е лішняе. Кропелька вінца, здаецца мне, была-б для яго лепшым лякарствам, але што зробіш, калі яго няма. І фляжка і бутля — усюды пуста. Ці няма ў вас чаго з сабою? Крышачку агвардыентэ — так, здаецца, па-вашаму? Мне даводзілася піць і горшую дрэнь; я ўпэўнены, што глыточак гэтай вадкасці надта-б дапамог гаспадару. Ну, скажыце-ж мне праўду, пані: ці ёсць з вамі хоць кропелька?
— Не, сен‘ёр, на жаль, у мяне няма ні кроплі віна.
— Шкада, крыўдна за містэра Морыса. Гэта для яго было-б вельмі дарэчы.
— Але, сен‘ёр, няўжо праўда, што мне нельга яго бачыць?
— Безумоўна праўда. Ды навошта гэта? Ён-жа ўсёроўна не адрозніць вас ад сваёй бабулі. Я паўтараю, што з ім дрэнна абышліся і ён у непрытомнасці.
— Тым больш я павінна яго бачыць. Магчыма, я магу дапамагчы яму. Я ў даўгу ў яго…
— О, вы яму вінны і хочаце заплаціць? Ну, гэта зусім іншая справа. Але тады вам не трэба яго бачыць. Я яго давераны, і ўсе яго справы ідуць праз мае рукі. Я не ўмею пісаць, але я магу паставіць крыжы на вашай распісцы, а гэтага зусім дастаткова для дакумента. Смела плаціце гэтыя грошы мне, і я даю вам слова, што мой гаспадар ніколі не запатрабуе іх другі раз. Цяпер гэта будзе дарэчы, — мы хутка ад‘язджаем, і нам грошы патрэбны. Дык вось, калі грошы з вамі, то астатняе дастанем — паперу, пяро і чарніла знойдзем у халупе. Скажыце толькі, што вы згодны, і я вам дам распіску.
— Не, не не! Я не пра грошы гаварыла. Гэта доўг ўдзячнасці.
— Ах, толькі ўдзячнасці! Ну, гэты доўг няцяжка заплаціць. І распіскі не патрэбна. Але цяпер плаціць такія даўгі не час. Гаспадар усёроўна нічога не зразумее. Калі ён апрытомнее, я яму скажу, што вы тут былі. Больш нічога і не патрабуецца ад вас.
— Скажыце, мне можна бачыць яго?
— Гавару вам, што цяпер нельга.
— Але я павінна яго бачыць!
— Вось яшчэ і павінны! Мяне паставілі на варту і строга загадалі нікога не ўпускаць.
— Гэта не магло датычыць мяне. Я яго сябра. Сябра дона Морысіо.
— Адкуль гэта можа ведаць Фелім О‘Ніл? Хоць вы і надта прыгожая сабою, а можаце аказацца яго злейшым ворагам.
— Але я павінна яго бачыць. Я гэтага хачу, і я ўбачу яго.
Пры гэтых словах Ісідора саскочыла з сядла і накіравалася да дзвярэй.
Убачыўшы на твары сваёй субяседніцы выраз рашучасці, ірландзец зразумеў, што надышоў час выканаць прадпісанні Зеба Стумпа. Паспешліва ўвайшоўшы ў халупу, Фелім вышаў адтуль, узброены тамагаўкам, і рашучым крокам рушыў наперад, але раптам спыніўся — жаночая ручка паднесла рэвальвер проста да яго скроні.
— Adajo la hacha! Прэч зброю! — закрычала Ісідора. — Няшчасны баязлівец, паспрабуй толькі на мяне падняць руку, і ты памрэш!
— Нападаць на вас, пані? — прамармытаў Фелім, крыху апамятаўшыся ад перапалоху. — Святая дзева! Гэтая зброя зусім не супроць вас. Клянуся вам усімі святымі!
— Для чаго-ж вы яе ўзялі? — запытала мексіканка, зразумеўшы сваю памылку і апускаючы рэвальвер. — Чаму-ж вы так узброіліся?
— Клянуся вам, толькі для таго, каб зрэзаць кактус — вунь ён там расце; мне трэба яго падсунуць пад хвост кабыле. Вы-ж не будзеце пярэчыць супроць гэтага?
Сен‘ёрыта змоўкла. Яна не ведала, як зразумець такі дзіўны намер.
Недарэчная фігура, якая стаяла перад ёю, наўрад ці магла сведчыць аб небяспецы. Увесь выгляд, аблічча ірландца, яго рухі, жэсты былі хутчэй камічнымі, чым пагражаючымі.
— Маўчанне — знак згоды, — сказаў супакоены Фелім. — Ён перабег палянку і ў дакладнасці выканаў усе настаўленні старога Зеба.
Дзікае равенне кабылы змяшалася з тупатам яе капытоў. Ім уторыла завыванне сабакі.
Ісідора стаяла, ахопленая маўклівым здзіўленнем. Да таго часу, пакуль прадаўжаўся гэты пякельны шум, не было чаго спрабаваць атрымаць тлумачэнні.
Фелім вярнуўся да дзвярэй хакале і з выглядам поўнага задавальнення зноў заняў свой вартавы пост, нібы артыст, добра сыграўшы сваю ролю.