Перайсці да зместу

Коннік без галавы (1941)/LVIII

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Раздзел LVII Коннік без галавы. Раздзел LVIII
Раман
Аўтар: Томас Майн Рыд
1941 год
Арыгінальная назва: The Headless Horseman (1865)
Пераклад: Уладзімір Ляўданскі
Раздзел LIX

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!





Раздзел LVIII

АТРУЧАНЫ ПАЦАЛУНАК

На працягу дзесяці хвілін цягнуўся гэты дзікі канцэрт. Кабыла вішчэла, як недарэзанае парасё, а сабака ўторыў адрывістым нудным брэхам. Гукі былі чуваць на адлегласці мілі. А паколькі Зеб Стумп наўрад ці зайшоў далей, яны, вядома, даляцелі да яго вушэй.

У Морыса аказаўся яшчэ адзін абаронца, які заўзята ахоўваў уваход у халупу. Гэта быў Тара. Ён таксама адчуў недавер‘е да нязванай госці. Рухі мексіканкі здаліся сабаку варожымі, і Тара задзірыста загарадзіў уваход у халупу, стаўшы проста перад Фелімам.

Ісідора не хацела ісці напралом.

Яна стаяла, нібы прыкутая да месца, і чакала. Несумненна, што пасля такой бурнай прэлюдыі павінен быў наступіць адпаведны фінал. Моцна заінтрытаваная, яна цярпліва чакала канца гэтага спектакля. З выразам бездапаможнага неўразумення стаяла яна да таго часу, пакуль, нарэшце, паміж дрэвамі не паказаўся вялізны чалавек у вылінялым кафтане і з доўгай стрэльбай за плячыма.

Заўважыўшы Ісідору, ён штосьці працадзіў праз зубы, але што іменна — пачуць сярод шуму, які ўсё яшчэ прадаўжаўся, было немагчыма. Стумп хутка накіраваўся да каня, падняў у яго хвост і вызваліў яго ад пакутлівага катавання. Аднавілася цішыня, Ісідора ўсё яшчэ нічога не разумела.

Самаздаволенасць Феліма знікла, як толькі Стумп з грозным выглядам крута павярнуўся да халупы. Нават прысутнасць красуні не магла спыніць паток яго лаянкі.

— Ах ты, дурань! Ідыёт ірландскі! Для чаго, пытаюся, ты мяне выклікаў сюды? Я толькі што прыцэліўся ў вялізнага індыка, фунтаў у трыццаць, не менш. Праклятае выццё кабылы спудзіла яго перш, чым я паспеў спусціць курок. Цяпер прапала наша снеданне.

— Але, містэр Стумп, вы-ж самі сказалі, што калі хто-небудзь падыйдзе да халупы…

— Ну і дурань-жа ты! Няўжо гэта датычыла жанчыны? Дурная ты галава!

— А адкуль я мог ведаць што гэта жанчына. Вы-б паглядзелі, як яна сядзіць на кані, зусім як мужчына.

— Ну і што-ж? Усе мексіканкі так ездзяць. А гэтую я бачыў некалькі разоў, ды і чуў пра яе. Не ведаю, што прымусіла яе сюды прыехаць. І наўрад ці зможа яна гэта растлумачыць — яна гаворыць толькі на сваім мексіканскім дыялекце. Я-ж абсалютна яго не разумею і не жадаю яго разумець.

— Вы памыляецеся, містэр Стумп. Яна гаворыць па-англійску. Праўда, пані?

— Крыху, — адказала мексіканка, якая да гэтага часу слухала моўчкі.

— О-ах! — усклікнуў Зеб, крыху збянтэжаны. — Прабачце мне, сен‘ёрыта. Вы крыху размаўляеце па-амерыканску? Тым лепш. У такім выпадку вы мне можаце сказаць, чаго вы сюды прыехалі. Спадзяюся, што вы не заблудзіліся?

— Не, сен‘ёр, — адказала яна некалькі нерашуча.

— У такім выпадку, што-ж вам тут патрэбна?

— Мне, сен‘ёр… мне… Гэта дом дона Морысіо Джэральда?

— Так, правільна. Хоць гэтую халупу цяжка назваць домам, але, тым не менш, так яно і ёсць. Я думаю, вы хочаце бачыць гаспадара хакале?

— О, сен‘ёр, так! Я для гэтага і прыехала сюды.

— Ну што-ж, мне здаецца, пярэчанняў не можа быць. Спадзяюся, што ў вашых намерах няма нічога злоснага? Ці не праўда? Але толькі ці варта з ім размаўляць? Ён-жа не адрозніць вас ад свайго падноска.

— Ён хворы? З ім здарылася няшчасце? Гэты воін сказаў мне аб гэтым.

— Так, я ёй сказаў аб гэтым, — горда ўмяшаўся Фелім, якому надта спадабалася, што яго назвалі воінам.

— Правільна, — адказаў Зеб. — Ён ранены. І якраз цяпер у яго невялікі брэд. Я думаю, што сур‘ёзнага нічога няма. Трэба спадзявацца, што ён хутка выздаравее.

— О, сэр, я магу быць сястрой міласэрдзя. Бедненькі! Дазвольце мне зайсці, і я пачну даглядаць яго. Я яго адданы прыяцель.

— Што-ж, я ў гэтым не бачу нічога дрэннага. Гавораць, што гэта жаночая справа — даглядаць хворых. Я-ж за апошні час не меў магчымасці праверыць гэта на сабе, з таго самага часу, калі пахаваў сваю старэнькую на берагах Місісіпі. Калі вы хочаце пасядзець ля ложка хворага — калі ласка, паколькі вы называеце сябе яго прыяцелем. Вы можаце пабыць з ім, пакуль мы вернемся. Толькі глядзіце, каб ён не выскачыў з ложка, і не давайце яму зрываць павязкі, якімі я яго абкруціў.

— Даверцеся мне, сэр. Я буду аберагаць яго, як толькі магу. Але скажыце: як ўсё гэта здарылася? Індзейцы? Але-ж іх няма паблізу. Пасварыўся ён з кім-небудзь?

— Аб гэтым, сен‘ёрыта, вы ведаеце столькі-ж, колькі і я. У яго, як відаць, была схватка з кайотамі. Але што здарылася з яго каленам, гэта нікому невядома. Кайоты тут ні пры чым. Я знайшоў яго ўчора ў дальніх зарасніках. Ён стаяў па пояс у крыніцы, а з берагу на яго ўжо сабраўся скочыць плямісты звер, якога вы, мексіканцы, называеце тыграм. Што-ж, я выручыў Морыса з гэтай маленькай небяспекі. Але што было раней — гэта для мяне глыбокая таямніца. Хлапец страціў прытомнасць, і цяпер ад яго нічога не дазнаешся. Таму нам нічога не астаецца, як чакаць.

— Але вы ўпэўнены, сэр, што ў яго няма нічога сур‘ёзнага? Яго раны не пагражаюць небяспекай?

— Не. Яго крыху трасе. Што-ж датычыць ран, то гэта проста драпіны. Спадзяюся, праз тыдзень ён будзе зусім здаровы.

— О, я буду з пяшчотай даглядаць яго.

— Вы вельмі добрая, але… але…

Зеб пачаў хістацца. Раптоўна яму прышла ў галаву думка. За ёю пацягнуліся іншыя. Вось што ён падумаў:

«Гэта, як відаць, тая самая асоба, якая пасылала яму гасцінцы ў таверну. Тое, што яна ў яго закахана, у гэтым не можа быць сумнення. Гэта ясна. Закахана па вушы. Другая таксама. Не менш ясна і тое, што марыць ён не аб гэтай, а аб другой. Добра, калі-б мне ўдалося ўгаварыць гэтую чарнавокую красуню не хадзіць да яго, каб яна не чула яго любоўнага брэду».

— Але, міс, — звярнуўся, нарэшце, Стумп да мексіканкі, якая згарала ад нецярплівасці, — ці не думаеце вы, што вам лепш будзе адправіцца дадому? Прыязджайце сюды, калі ён выздаравее. Ён-жа нават не пазнае вас. А аставацца, каб даглядаць яго, не варта, — ён не так сур‘ёзна хворы і паміраць не збіраецца.

— Нічога, што ён мяне не пазнае. Я ўсёроўна павінна яго бачыць. Магчыма, яму што-небудзь патрэбна. Я ўсё дастану.

— Значыць, вы рашылі астацца, — сказаў Зеб у задуменні. — Ну, што-ж, справа ваша! Але толькі не крыўдзьцеся на яго размовы. Ён будзе гаварыць пра забойства і да таго падобнае. Гэта натуральна, калі чалавек брэдзіць. Апрача таго, вы пачуеце і іншае — ён, напэўна, будзе шмат гаварыць пра адну жанчыну, ён усё яе ўспамінае.

— Пра жанчыну?

— Так, пра жанчыну. Вы пачуеце яе імя.

— Яе імя? Сен‘ёр, як яе завуць?

— Як відаць, гэта імя яго сястры. Я нават упэўнены ў тым, што гэта іменна сястру ён успамінае.

— Містэр Стумп, вы гэта пра містэра Морыса расказваеце? — запытаў Фелім.

— Змоўкні, дурань! Не ўмешвайся, калі ласка. Гэта не твайго розуму справа. Пойдзем са мною. Я хачу, каб ты крыху са мною прайшоўся. Я забіў грымучку, калі ішоў уверх па беразе, і пакінуў яе там. Ты вазьмі яе дадому, калі толькі які-небудзь паразіт ужо не сцягнуў яе.

— Грымучка? Вы хочаце сказаць — грымучая змяя?

— Ну так!

— Але-ж вы не будзеце яе есці, містэр Стумп? Гэтак-жа можна атруціцца.

— Шмат ты разумееш! Там яду ўжо не асталося. Я адсек ёй галаву, а разам з ёю і ўвесь яд.

— Фу, я ўсёроўна не ўзяў-бы і кавалачка гэтай гадасці ў рот, хоць-бы паміраў з голаду.

— Ну, і памірай сабе на здароўе. Хто прымушае цябе яе есці? Я толькі хачу, каб ты прынёс змяю дадому. Ну, ідзі вось і рабі тое, што табе кажуць. А то глядзі, каб я цябе не прымусіў праглынуць гадзюку з галавою і з усімі яе бэбухамі!

— Дапраўды, містэр Стумп, я зусім не хацеў не паслухацца вас. Запэўняю вас, Фелім О‘Ніл выканае ўсё, што вы скажаце. Я гатоў нават праглынуць змяю. Святы Патрык, даруй мне, грэхаводніку!

— К чорту твайго святога Патрыка! А ну, пойдзем.

Фелім больш не разважаў і пайшоў услед за паляўнічым у лес.

* * *

Ісідора ўвайшла ў халупу і падышла да пасцелі хворага. Страснымі пацалункамі пакрыла яна яго гарачы лоб і запёкшыяся губы. І раптам адскочыла, нібы яе ўкусіў скарпіён.

Тое, што прымусіла яе адскочыць, было горш, чым яд скарпіёна. Гэта было адно толькі слова — кароценькае слова з трох складоў!