|
Дайце кавалачак хлеба ёй цьмянага,
Дайце пуховаго, дзе-ж ёй узяць?
Што яна возьме з жыцьця бэзталаннааго?
Дайце, што можэце даць!
Гора памела на сьвеці убогая!
Гляньце: згрыбела, згарбела у крук.
Доля занадта надалася срогая, —
Выбіла шчасьце ўсё з рук.
Была дзяўчынаю, была красуня,
Была вагонь, — не глядзі, дзяцюкі!
Ўзглянеш і сэрца праймецца як кулею;
Мелі пацеху бацькі.
Чае надыйшоў, і была гаспадынею,
Быў гаспадар багатыр на сяле,
Была над мужам царыцай, княгінею,
— Бог калі шчасьце пашле!
Была і маткаю, была шчасліваю,
Двох аднагодкаў Вялікі ёй даў:
Сына малойца, дачку урадлівую,
— Скуль дзе і сват пад’ежджай.
Мела Нупрэіка, мела бяздольная!
Дзе ж гэта дзелася, як уплыло?
Што-ж сірацінка, быліца ты польная,
Што учынілось, было?
— Ой, мае дзетачкі, Бог мяне грэшную
Пэўне за бацькоўскі грэх пакараў.
Крыўду ўчыніў да згон-веку няўцешную,
Чым надарыў, адабраў.
Неяк асенняй парою а поўначы
Хату няведама хто падпаліў.
Я прыхапілась, ўскрычала а помачы:
Людзі! ратуйце, хто жыў!
З крыку маго і сямейка збудзілася,
— Ледзьве пасьпелі на двор уцячы.
Доня за рукі мае учапілася,
Просіць: „матуля маўчы!“
Мужа я ў гэтым пажару пазбылася:
— Кінуўся ў хату па скарб, ратаваць, —
Столь падгарэла ў той час, абвалілася…
Бог захацеў пакараць.
Ох! Як пачне калі што руйнаваціся,
Што ні рабі ты, а будзе дарма,
Толькі знядужаеш, сілаю страцішся,
Скуткаў жэ добрых німа.
Сын у Сыбір, ці ешчэ за Сыбірамі
Недзе пайшоў на жыцьцё зарабляць,
Разам з дачушкай пайшла я пад дзверамі
На пагарэлых збіраць.
Дочка ад часу пажэжы праклятае
Чымсь захварэла, няведама чым.
Сохла бляднела, як зелейка сьцятае,
Покі няўмерла саўсім.
З воласьці мела паперу пісаную:
Сына Маскаль за нівошта забіў.
Нечым зграшыла дзіцятка рахманае,
Ціхі ж, паважлівы быў.
От і жыву я на сьвеці зязюляю
Той сіратлівай, адна наўсяды.
— «Сьмерць неўздалёчку, свой век перамуляю,
Збудуся з цяжкай нуды».
К сукне і сьлёзы па твары пакоцяцца, —
Хусткай схісьне іх і далі брыдзе.
Ціха ступае, ўсім целам калоціцца…
Ах! пажалейце ў бядзе!
Дайце кавалачак хлеба ёй цьмянаго,
Дайце пуховаго! Дзеж ёй узяць?
Што яна возьме з жыцьця безталаннаго?
Дайце, што можэце даць!
Дайце куточак, а дайцеж ёй, мілые!
З ласкай у хату прыміце яе,
Хай адпачне гаратніца пахілая,
Раны пагоіць свае.
|
Прапануем да спампаваньня!