Дзеячы вялікай францускай рэволюцыі аб нацыянальным пытаньні
← Жан-Жак Руссо і Белавежская пушча | Дзеячы вялікай францускай рэволюцыі аб нацыянальным пытаньні Артыкул Аўтар: Вацлаў Ластоўскі 1923 год Крыніца: Часопіс «Крывіч», № 2, ліпень 1923 г., б. 51 |
Манэта з выабражэньнем цэнтаўра → |
Дзеячы вялікай францускай рэволюцыі аб нацыянальным пытаньні. У 1795 г. на адным з апошніх засяданьняў: канвэнту, аббат Грэгуар прачытаў зложаную ім дэклярацыю міжнароднага права, ў якой сказана што „народы незалежны і сувэрэнны, які-бы ня быў лік індывідумаў складаючых іх, а такжа абшар тэрыторыі займаны імі: гэта сувэрэннасьць недатычна. Кожды народ мае права арганізаваць і зьмяняць формы свайго ураду. Народ ня мае права ўмешывацца ў упраўленьне другіх народаў. Прэдпрыемствы ськіраваныя супроць свабоды якога народу, ёсьць праступак супроць ўсіх другіх народаў“. Гл. Andree Cochut: „Des nationalites a propos de la guerre de 1769“, ў „Revue des deux mondes“ з 1-га жніўня 1866 г. стр. 694).
Падобны-ж. погляд на істоту міжнародных стасункаў высказаны ў славах Робэспьера, сказаных ім на паседжаньні канвэнту. Слаўны трыбун сказаў, што: „прыгнятаючый адну нацыю, зьяўляецца ворагам ўсіх нацый“— „Ваюючыя з народам каб спыніць развіцьцё свабоды і зьнішчыць правы чалавека, павінны быць прасьледаваны ўсімі, і, прыгэтым, не як звычайныя ворагі, а як убіўцы і збунтаваныя разбойнікі, (Даневскій: „Системы политического равновѣсія и легитимизма и начало національности. СПБ. 1882, стр. 262).
О. У.