Rodnyje zierniaty (1916)/I/Wučeńnie lepiej za bahaćcie

← Świńnia i žałudy

Wučeńnie lepiej za bahaćcie Апавяданьне Аўтар: Леў Талстой 1916 год Арыгінальная назва: Ровное наследство (1875) Пераклад: Вацлаў Ластоўскі

Samawučka →

Прапануем да спампаваньня!

Wučeńnie lepiej za bahaćcie.

U adnaho kupca byli dwa syny. Staršaho syna baćka lubiŭ bolej i ŭsiu swaju majetnaść chacieŭ adkazać jamu. A matka žaleła mienšaho syna i prasiła da času nie kazać im, jak ich razdzielać: jana chacieła jak-niebudź zraŭniać abodwych synoŭ. Kupiec pasłuchaŭ jaje i nie wyjaŭlaŭ synom swajej pastanowy.

Raz maci siadzieła pry waknie i płakała. Da akna padyjšoŭ padarožnik i spytaŭ: „Čaho ty płačeš“?

Jana skazała: „Jak mnie nie płakać: abodwy syny mnie roŭny, a baćka choče adnamu synu ŭsio addać, a druhomu ničoha. Ja prasiła muža nie wyjaŭlać swajej pastanowy synom, dakul ja nie prydumaju, jak pamahčy mienšamu. Ale swaich hrošy u mianie nima, i ja nia wiedaju, što rabić“. Padarožnik skazaŭ: „Twajej biadzie lohkaja rada: idzi i skažy synom, što staršamu dastaniecca ŭwieś spadak, a mienšamu ničoha, i u ich budzie pa roŭnu“. Maci zrabiła tak, jak skazaŭ jej padarožnik. Mienšy syn, jak dawiedaŭsia, što u jaho ničoha nia budzie, pajšoŭ u čužyje krai, nawučyňsia remiesła i nawuk usiakich i žyŭ biazbiedna. Staršy syn žyŭ pry baćku i nie wučyŭsia ničoha: jon wiedaŭ, što budzie bahat.

Kali pamior baćka, staršy syn nia ŭmieŭ ničoha rabić i pražyŭ usio bahaćcie, a małodšy, sabraŭšy mnoha hrošy u čužoj ziamli, pad staraść wiarnuŭsia u swoj kraj bahatym čeławiekam.

Pytańnia dla hutarak i piśmiennych rabot. Skolki u kupca było synoŭ? Što baćka chacieŭ addać synu, katoraho lubiŭ? A što prasiła maci u baćki? Ci pasłuchaŭ kupiec jaje? Chto pryjšoŭ, kali maci płakała pry aknie? Što spytaŭ padarožnik? Što skazała maci? Što adkazaŭ padarožnik? Što zrabiła maci? Što zrabiŭ, syn kali dawiedaŭsia, što u jaho ničoha nia budzie? Sto stałosia pa śmierci baćki z bahaćciem staršaho syna? Što stałosia z małodšym synam? Jak pa wašamu, što lepiej: bahaćcie, ci nawuka — i čamu?

Prykazki. I toj bahatyr, chto maje mnoha usielakaho dabra, i toj, chto dužy dy zdarowy. Nawuka daje świet haławie i pašanu u ludziej. Čužym rozumam wiek nie pieražywieš. Ludziej słuchaj, a swoj rozum miej.