Pierszaje czytannie dla dzietak biełarusoŭ (1906)/II/2
| ← 1. Moj sad | 2. Maja wioska Абразок Аўтар: Цётка 1906 год |
3. Rodnaja wioska → |
| Іншыя публікацыі гэтага твора: Мая вёска (Цётка). |
Прапануем да спампаваньня!
2. Maja wioska.
Wioska, hdzie ja radziŭsia, zawiecca Staŭbuncy. Jana niedaloka ad Wilni na pačtowym trachci. Nawokał raskinulisia ciomnyje lasy. Praz dwoi hony za harodami biažyć bystraja reka, Wilija, najbližšaja s usich rek u našaj huberni. U majoj wioscy usiaho budzie dymoŭ z wosiemdziesiać. Chaty pakryty sałomaju; najčaściej na dwa kancy s kominami. Šakža jość i kurnyja, ale nia mnoha i to najbolš staryja, daŭniošnija. Wakienicy malujuć na sinia, a to na žoŭta. Sadoŭ wialikich haspadary nia majuć, ale nie biez taho, kab na kožnym humnisču, nie raśli dziareŭca sliŭ i hruš. La samych chat lubiać sadzić topali. A ŭsia wulica wysadžana wierbami.
Narod nie bahaty, ale, pryznacca, i nia biedny: chleba paddastatak — nie kuplaje; hrošy na swaju patrebu zaŭsiody zarobić spławam lesu. Maładyje chłapcy najčaściej wyjaždžajuć na zarabotki da Pieciarburha, Adesy, Ryhi i druhich miest.
Wałasnoja praŭlennia (kancelaryja), pošta, wučylišče, kaścioł, cerkwa — heta ŭsio znachodzicca za dzwie wiarsty ŭ miastečku Hryčaniškach. Upiarod Staŭbunieckija dzieci chadzili wučycca da kazionnaha wučylišča i tam ich wučyli pa rasiejsku. Paśla ksiondz pry kaściele ustrojiŭ polskaje nawučannia, dy pačaŭ tudy dziatwu sklikać. Wyjšła kaša; bo traplałasia tak, što adnych baćkoŭ adzin syn chadziŭ da rasiejskaha wučylišča, druhi da polskaha; wiarnuŭšysia da chaty, adzin hawaryŭ pa rasiejsku, druhi pa polsku. I abodwa razam čuralisia rodnaje mowy. Chatnije bačuć, drennaja rabota: dzieci zdzičeli, stali u swajoj chacie čužymi. Mowu swaju pieradražniwajuć, hutarki rodnaje stydajucca, nad baćkoŭskaj haworkaj rahočuć. Słaby toŭk! I wot raz u świata zyjšlisia haspadary usiej hetaje wioski, paradzilisia, pataŭkawali, dyj pastanawili ustrojić u Staŭbuncach swaju biełaruskuju školu.
Naniali świetły kaniec chaty ŭ Jasiuka Kuryły, ŭziali wučyciela biełarusa, nakuplali knižak biełaruskich i pačali wučyć swajich dzietak u swajoj wioscy, u swajim wučylišču, dy u swajoj mowie. Z taje pary pašoŭ ład. Wiernucca dzietki z wučennia, pryniasuć s saboju kazak, pieśniaŭ, pačnuć baćkom čytać. Bačka ŭjeć puty, maci pradzie kudzielu, a mały synok čytajeć im cikawyja rečy, cikawyja zdarennia. Wot i stanie ŭsim wiasioła. Padčas zbiarucca jašče j susiedzi pasłuchać małoha čytaku.