Krywičanin (1918)/Usiaho pa kaliwu/Hiedyminaŭski woŭk
← Eneida | Hiedyminaŭski woŭk Гістарычная праца Аўтар: Вацлаў Ластоўскі Кастрычнік 1918 году |
Ab herbie pahonia → |
Usiaho pa kàliwu.
Hiedyminaůski woŭk.
Lehienda apawiedaje, što zasnawańnie abaronnaho zamku na Turawaj hare ŭ Wilni, stałosia s pryčyny praročaho snu, jaki mieŭ Hiedymin na hetaj hare, stojačaj na pahraničy świežapadbitych biełaruskich ziamiel.
Sniŭsia jamu zakawany ŭ zialezo woŭk. Woŭk ryčeŭ tak hołasna, što ryku jaho ulakłosia śmiełaje serce zawajewaciela Biełarusi. Kniažy waražbit Lizdejko praročyŭ uwieś son na dobraje; tolki abawiazywaŭ kniazia zasnawać na hetaj hare abaronny zamak.
Hetkaje tłumačeńnie snu čynić čeść kniažamu waražbitu, jaki, jak z hetaho miarkawać možna, razumieŭsia niazhorej na palitycy i tahočasnaj stratehicy, bo kab utrymać padbityje biełaruskije prawincii ŭ swaich rukach, Hiedyminu, saŭsim słušna, treba było dzoeržaŭny bastijon wysunuć napierad i ŭčynić jaho złučajučym źwianom miž dwuma narodami.
U hetym zdareńni lehienda u paetyčnuju formu prybrała istotnyje palityčnyje zadačy i mety arhanizatara Litoŭskaj dzieržawy.
A kali zadačy byli ŭžo zrealizawany, zmiest lehiendy pierastaŭ być wažnym, to zastałasia małazrazumiełaja patomnym wiekam, ale ůsio-ž taki, symwoličnaja lehienda.
Pastarajemsia razhadać jaje symwoličnyje asnowy.
Symwolična tut postać woŭka. Letapisiec pad 1130 hodam kaže:
«…! wilnianie ŭlali sabie s Carhoradu kníazia połackaho Roscisława Rohwałodawiča dziaciej: Dowiła kniazia dy brata jaho Moŭkałda kniazia. I toj na Wilni pleršy kniaź Dowlł, brat Maůkałdoŭ bolšy. A dzieci jaho: — Wid katoraho ludzi woŭkam zwali dy Erden kulaź…»
Znače Wilnia ŭžo da Hiedymina słyła woůčym hniazdom, — wotčynaj kniazia-woůka, zakawanaho ŭ stal, znače aružnaho i hroznaho.
I mimawoli nasuwajecca pytańnie: što spakojny son Hiedymina trywožyŭ nia źwier-woŭk, a mistyčnaja asoba kniazia Wida, jak symwoł pajaremlinaj im biełaruskaj prawincii.