Czaławiek na wyższynie swajej hodnaści (1915)/Rupliwaść
| ← Mużstwo | Rupliwaść Філязофская праца Аўтар: Баляслаў Пачопка 1915 год |
Wytrywałaść → |
Прапануем да спампаваньня!
Rupliwaść.
Rupliwaść heta jość cnota, katora pabudżaje czaławieka da dobraho czynu, kali tolki da taho nadaraicca możnaść.
Kali naprykład ubaczym czaławieka, szto topicca, abo abchoplany pażaram, rupliwaść panukaje nas pamahczy jamu, mużnaść daje patrebnuju enerhiju, a raźbitnaść i ŭmiełaść pamahajuć nam dakanać dobraj sprawy wyratawańnia bliźniaho z niszczaścia. Z hetaho baczym, szto rupliwaść sama pa sabie nia wielmi, kab była szmat wartaja, ale kali z jej upopleczku iduć i inszyja cnoty tady jana stajecca wartnaj. Jana bo tolki zahrawaje wolu, padachwoczwaje jaje i papichaje, a ŭžo inszyja cnoty robiać jaje karysnaj. Asobna ważnuju rol tut adhrywajuć: mużstwo, raźbitnaść, ciarpliwaść i wytrywałaść. Hetyja-ż cnoty pawinny i kierawać rupliwaściaj, kab jana jszła pa dobraj darozie. Bo i rupliwaść jak inszyja cnoty zbaczyŭszy ŭ prawa ci ŭ lewa stajecca czymkoleczy prastupnym.
Pryhledzimsia, szto robić razumnaja rupliwaść, a paśle zirniom na prazmiernuju haraczaść.
Rupliwy ab swajo zdaroŭje czaławiek, pry pomaczy cnoty cikawaści budzie staracca paznać pryczyny, z jakich paŭstajuć chwaroby i ciarpieńnia i szto ich może nidapuścić, albo adahnać. Pry pomaczy raźbitnaści i mużstwa budzie ścierahczysia ŭsiaho nibezpecznaho, a karystać budzie z usiaho, szto jość abo może być karysnym.
Rupliwy ab dastatki budzie staranna ścierahczysia ŭsiakich zbytkaŭ, raskidliwaści, a z haraczynioj chopicca za ŭsio, szto może pawialiczyć bahaćcie. Cnota szlachotnaj ambicii i ŭstrymliwaść, udzierżać u hetkim razie ad usiakaj niesprawiedliwaści, pracawitaść że pamoże wykanać dobruju i karysnuju pracu.
Rupliwy ab dobruju sławu budzie wyścierahacca nawat cieniu zła, z czaho ludzi mahli by mieć pryczynu da abhawarawańnia.
Rupliwy ab dabro bliżniaho ŭ kożnaj jaho patrebie paśpieszyć da jaho z dobraj radaj, pomaczaj czym mohuczy, nie nadumwajuczysia nawat, ci budzie mieć za heta padziaku, ci może i nie.
Rupliwy ab chwału Bożuju ŭsie siły kładzie na nawiernieńnie niawiernych i błudziaczych, nie zważajuczy, szto czasta zdarycca jamu pieranosić ciażkija praśledawańnia, abo i muczanickaj śmierciaj prypieczatawać swaju rupliwaść.
Rupliwy ab zbaŭleńnie duszy z usich sił budzie wyścierahacca nawat cienia hrechu, kab nie splamić duszy dy nie narazić na stratu zbaŭleńnia.
Rupliwy ab dobraje hadawańnie dziaciej najstarańniej budzie ścierahczy ich ad usiakaho zharszeńnia, dyk nia budzie prad imi klaścisia, bicca, prazywacca, bażycca i h. p. bo ŭsio heta psuje małady rozum, a budzie ŭ henaj chacie najpiekniejszaja zhoda i ŭsie cnoty, katoryja dzicia paciahwajuć da pieknaty, da cnoty.
Kali rupliwaść pakinuć samoj sabie biez tawarystwa inszych cnot jana stajecca lohkamysnaściaj. A lohkamysny czaławiek za ŭsio chapaicca, ŭsiaho probuje, ale niczoha nia wychodzić z hetaho, bo najczaściej uziaŭszysia za recz ni pasilnuju nia może jaje konczyć.
Niaŭmiernaja-ż rupliwaść choćby nawat da dobrych samy pa sabie spraŭ uwodzić czaławieka ŭ nipatrebnyja kłopaty, abo nawat u sprawy brudnyja, hresznyja.
Dziela hetaho treba staracca być rupliwym, ale tolki da dobrych spraŭ i ŭ mieru, kab barani Boh nie zyści z darohi cnoty.