Abrazki (1913)/Maci

Maci
Абразок
Аўтар: Змітрок Бядуля
1913 год

Іншыя публікацыі гэтага твора: Маці (Бядуля).

Прапануем да спампаваньня!

Maci.

Doŭha bryŭ ja pa čużych ludziach, daloka ad rodnaj wioski swajej. Doŭha nie bačyŭ ja znajomych i blizkich mnie ludziej, nia čuŭ rodnych, sumnych piesień…

Naciarpieŭšysia, zaŭsiody adzinoki u ciażkaj pracy swajej, ja ŭzdychać nawat saromiŭsia, bo čużyje ludzi aśmiejali mianie z noh da haławy. Nia to, što z parwanaj brawerki majej żartawali, ale i z praŭdziwaj dušy majej…

Ja ciarpieŭ i maŭčaŭ.

Jak ciżarnaja hira, chiliła krywawaja kryŭda moj kryż; mozh u kaściach maich wysach. Niešta smaktała kroŭ maju i čuŭ ja niejki hołas tajomny u poŭnačy:

Maci staraja kliče ciabie, čekaje piastuna swajho. Pa načach nia śpić, dy ŭsio płače: čamu ty ab jaje zabyŭsia? Čamu ty jaje pakinuŭ? Twajo pole nie arana, błahije susiedzi kamieńniami zakinuli mieży twaje. Nawat cyhanoŭ achwota nie prabirajeć pierenačewać u pustcy twajej…

— Chadzi!.. Maci staraja zawieć ciabie damoŭ u rodny kutok… Jana ślazmi swaimi abmyić twaje krywawyje rany… Siwymi wałasami prykryić apuchšyje nohi twaje i prytulić ciabie…

Wyrwaŭsia miesiac z-za błakitnaj chmarki i ješče sumniej zrabiłasia mnie…

Pawiesiŭ ja torbu na plečy, tużej apirazaŭsia, ubiŭ nowy ćwiek u swoj nowy kij i pawiarnuŭsia twaram schudałym da rodnaho kraju… Razleźli atopki maje, nohi maje ab wostryje kamieńnia kalečylisia…

Ale kożny kawałak darohi ŭliwaŭ niejkuju żudasnuju asałodu u dušu nieščasnuju maju, bo s kożnym časam bliziŭsia ja da soniejka majho, da maci majej, da ubohaj wioski, dzie ja radziŭsia…

I pahody i niepahody panawali nad niebam…

Zajšło soniejka, dy ŭznoŭ ŭzyjšło. Ihraŭ pastuch u trubu, damoŭ żywiołu honiučy i ŭ pole honiučy…

Woś, dziakawać Bohu, znajomy, šyroki haściniec… Woś taja samaja biarozka la krušni, toj samy uzhorak, dzie żwir kapali, toj samy chmyźniak la wyhana.

Ludzi jeduć s pola — mianie nie paznajuć. Każu — „dzień dobry!“ — maŭčać.

Niejkim ahniom napoŭniłaś duša maja, niešta śpiorłasia ŭ horli, i wočy tumanam pakrylisia, ubačyušy rabunki ŭ haspadarce majej. Dziki kryk zarezanaho wyrwaŭsia z hrudziej maich i ŭ nieprytomnaści apchapiŭ ja dryżačymi rukami stary, abrosšy mocham kryż, katory użo biazličanyje hody staić na uzhorku siarod wioski…

Ješče, jak ja małym chłopcam husiej paściŭ u wadnej zrebnaj kašuli, byŭ jon użo hetki stary. Ciapier na staraści let tolki jon adzin pryjmajeć mianie, niby dzicianio swajo… Ješče bliżej prytuliŭsia ja do jaho aniamieły…

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Oj wialikaja achwiara ludzkoha biezpatolnaho hora!.. Tolki Ty płaciŭ kachanniem za kryŭdu i zdziek!..

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Na šmat kryżoch użo mučyłasia serce majo akrywaŭlenaje… Šmat razoŭ duša maja poŭnaj smahaj piła horki napitak atručenaj niesprawiedliwaści…

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Šmat mohiłak wykapaŭ ja ŭ hrudziach swaich dla niawypoŭnienych maładych zadańniaŭ i ciapier biez ničoha astaŭsia…

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Doŭha ja płakaŭ pad starym kryżam u rodnaj ubohaj wiosce, pakul użo i ludziam nadajeła stajać i dziwawacca, i sabakam brechać nadajeła…