Хрыстаматыя беларускае літэратуры. ХІ век—1905 год/Праўды, умовы, граматы/Смаленская тарговая праўда
← Праўды, умовы, граматы | Смаленская тарговая праўда Дакумант 1922 год |
З Гердзеневай граматы → |
Смаленская тарговая праўда.
(1229 гг.).
Князь Мстіслав’ Давыдовіць послал’ своі мужі, Еремея Попа, Пантелея Сотьского, от’ Смольнян’ в’ Рігу, а із Рігы на Готьскый берег’, утвержіваті мір’, а розлюбье на сторону отверечі, которое было межі Немці і Смольняны…
… А се почінок’ правде:
1. Оже убьють вольнаго человека, платіті за голову 10 грівен’ серебра… по 4 грівны кунамі ілі пенязі, а за холопа грівна серебра; аже кто холопа ударіть, грівна кун’. Та же правда буді і в’ Смоленске, і в’ Різе, і на Готьском’ березе.
2. Ашче око выб’ють ілі руку от’тнуть ілі ногу, ілі іная которая храмота на теле явіться, 5 грівен’ серебра, а за зуб 3 грівны’ серебра. (Усяго 35 артыкулаў).
Готьскый берег — Нямеччына,
розлюбье — нязгода.
отверечі — адкінуць.
се — вось.
Оже — калі.
кунамі — скуркамі куніцы.
пенязі — грошы.
холопа — вольнага чалавека, які за доўг мусіў служыць другому; халопаў нельга было ні прадаваць, ні даваць у заставу ці ў пасаг.
А шче — калі
оттнуть — вывіхнуць, адарвуць.

Гэты твор быў апублікаваны да 1 студзеня 1928 года і знаходзіцца ў грамадскім набытку ўва ўсім свеце, бо аўтар памёр, прынамсі 100 гадоў таму.