Кадэт падаўся ў бок ад вёскі, паўз якую яны ішлі ўжо з чвэрць гадзіны па дарозе. Швэйк апошні раз зірнуў на хатку, што была яму такою гасьціннаю і, раптам ахоплены наплывам успамінаў, засьпяваў:
Як анел чыстая душой, |
Але яму здалося, што такія жаласныя словы гэтае песьні ня зусім выказваюць ягоны пачуцьці, таму ён засьпяваў іншую:
Калі пакідаў я вас сёньня, |
Раптам кадэт спыніўся і, прыкрыўшы вочы рукою, як казырком, стаў узірацца ў далячыню; потым ён, як маланка, хутка кінуўся на зямлю і зашыпеў:
— Вораг! Расійцы! Кладзіся!
— Значыць, яны сапраўды тут? — зьдзівіўся Швэйк. — Значыць, яны…
А салдат, швэйкаў таварыш, пры слове «расійцы» выпусьціў карабін і падняў уверх рукі; але потым, убачыўшы, што ніякага ворага няма, ён ізноў апусьціў іх і лёг на зямлю, у той час, як кадэт закомандаваў:
— Набівай! Набівай!
Кадэт выказваў напружаньне і быў, як сьмерць бледы; ягоная рука нэрвова сьціскала рэвольвэр. Швэйк, што да гэтага часу нічога ня мог убачыць, стаў поруч з ім на калені і з цікавасьцю запытаўся:
— Дык дазвольце вас спытацца, пане кадэт, дзе-ж расійцы? Я ня ведаю нават, як яны выглядаюць, бо за ўсё сваё жыцьцё я ні разу ня бачыў расійца. А от мадзьяраў шмат даводзілася бачыць.
Кадэт моцна пацягнуў яго і той паваліўся, а сам ён выцягнуў наперад руку з набітым рэвольвэрам. І тады Швэйк убачыў расійцаў.