Jak bačym, Bieł. Akad. Hurtok braŭsia da pracy pavažna i z vialikim idejovym nastrojem. Ale, na žal, revalucyjnaja zaviarucha ŭ Rasiei, i jahonaje isnavannie i jahonuju pracu spyniła; spyniła, ale nie skasavała. Rastki henaj pracy dalej dajuć znać ab svaim žyćci ŭ tym-ža chryścijanskim i biełaruskim dusie śpiarša ŭ Miensku, a paśla ŭ Vilni.
§ 4. ― "Biełarus".
Badaj što ŭ 1905 h. tahačasny vilenski biskup Advardy Ropp nasiŭsia z dumkaj vydavać u Vilni narodnuju katalickuju hazetu pabiełarusku, ale, jak čutno było, daradcy jahonyja byli hetamu vielmi praciŭnyja, dyk tak i astałosia.
Chutka pakazałasia hazeta "Naša Dola", jakoj vyjšła ŭsiaho 6 numaroŭ i kožny byŭ kanfiskavany rasiejskimi ŭładami, była bo heta hazeta davoli radykalnaja. Spravaŭ relihijnych jana nie parušała.
Dziela cenzurnych pryčyn "Naša Dola" musiła zakrycca. Uśled za jaje zakryćciem pačała vychodzić u 1906 h. "Naša Niva" - šmat aścieražniejšaja pierad cenzuraj, dziela čaho, choć časam zdaralisia kanfiskaty, ale jana datryvała až da evakuacyi Vilni pierad prychodam niamieckaj armii i, pieraniosšysia ŭ Miensk, tam jašče jakiś čas vychodziła.
"Naša Niva" vydavałasia ŭ dvuch vydańniach h. z. łacinskimi i ruskimi litarami, voś vydańnie łacinskimi litarami adčaści zdavolivała patreby biełarusaŭ katalikoŭ: — patreby žyćciovyja, bo spraŭ duchoŭnych — relihii "N. Niva", jak i "N. Dola", nie čapała. Śviedamyja adzinki nia tolki z Biełarusaŭ, ale navat z Palakoŭ (dziela idei katalickaj) zaŭsiody ŭvažali adnak, što patrebna była-by hazeta ščyra katalickaja pabiełarusku, ale jak tut uziacca za jaje
