Pa vajnie i pa revalucyi i pa upadku carskaj Rasiei, paŭstała Rečpaspalitaja Polskaja. Pryjšli novyja časy. Duch u seminaryi ŭ Vilni dla biełaruskaj spravy, z natury rečy, paviejaŭ jašče bolš niaprychilny. Śviedamaść adnak blełaruskaja tut siarod seminarystaŭ nia vyviałasia i isnuje dalej.
§ 3. — Biełaruski Hurtok u Duchoŭnaj Katalickaj Akademii ŭ Pieciarburzie.
Biełaruski ruch u Pieciarburskaj Katalickaj Duchoŭnaj Akademii, prajaŭlajučysia ŭ pieršym dziesiatku našaha stalećcia sposabam niearhanizavanym, pavoli raźvivajučysia, pryniaŭ urešcie formy arhanizacyjnyja.
U akademii, raniej ad Biełarusaŭ, mieli svaje arhanizacyi nia tolki Palaki, ale tak-ža Litoŭcy i Łatyšy.
Usie akademiki hetych nacyjanalnaściaŭ mieli jasnyja, vyrablenyja doŭhaletnim zmahańniem z čužyncami, nacyjanalnyja imknieńni. Pad upłyvam ichnych pahladaŭ pačynajuć krystalizavacca i pahłyblacca i pahlady akademikaŭ Biełarusaŭ.
Spryjaŭ hetamu tak-ža postup ahulam biełaruskaj nacyjanalnaj dumki, jakaja ŭžo tady značna jšła ŭpierad.
Pieršym pačynalnikam biełaruskaj arhanizacyi siarod Biełarusaŭ akademikaŭ byŭ L. Chviecka. Dziakujučy jamu, užo ŭ 1912 h. paŭstaŭ biełaruski akademicki kružok, u skład jakoha ŭvachodzili: L. Chviećka, A. Cikota, P. Piakarski, St. Šyroki, Francuk, J. Žaŭniarovič, V. Hadleŭski.
Isnavaŭ adnak hety hurtok jašče tolki faktyčna, a nie farmalna. Urešcie ŭ kastryčniku miesiacy 1913 h. byŭ farmalna zasnavany hurtok biełaruskaj
