Старонка:Bielaruski-chryscijanski-ruch-histarycny-narys.pdf/19

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка была вычытаная

biełaruski sialanski paet Paŭluk Bachrym.[1] Pamior ksiondz Mahnušeŭski 24.XII.1828 h.

Da vydatnych — choć tak-ža jašče niaśviedamych pačynalnikaŭ biełaruskaha adradžeńnia, treba tak-ža zaličyć unijackaha śviaščeńnika a. M. Babroŭskaha, prafesara ŭ Vilenskim tahočasnym universytecie. Pracavaŭ jon na nivie biełaruskaj navuki ŭ tym-ža časie, kali žyŭ i pracavaŭ Mahnušeŭski i paźniej jaho (u 30-40-yja hady XIX st.), a tak-ža, budučy pad kaniec svajho žyćcia probaščam prychodu ŭ Šeraševie, havaryŭ zaŭsiody pabiełarusku kazańni. Pamior 21.IX. 1848 h.[2]

  1. Chronolohična pieršym biełaruskim litaraturnym tvoram u hist. biel. adradžeńnia jość "Eneida", što vyjšła ŭ śviet zaraz paśla 1812 h. i vyrasła z pseŭdo-klasycyzmu, a druhim tvoram, užo narodnym vieršy P. Bachryma.
  2. Žadajučych šyrej paznajomicca z Mahnušeŭskim, Paŭlukom Bachrymam i Babroŭskim adsyłaju da svajej asobna im paśviačanaj pracy: Mahnušeŭski, Paŭluk Bachrym, Babroŭski", Vilnia 1937.
    Pišučy hetu pracu, udałosia mnie, pry pasrednictvie M. Piaciukieviča, ahladać knižku: „Powieść z czasu mojego czyli przygody litewskie" (Poznań, 1858), z jakoj karystaŭ praf. A. Janułajtis, kali pisaŭ ab P. Bachrymie ŭ 1913 h. u "Maładoj Biełarusi". Aŭtar hetaj knižki nie padany. Na knižcy adnak jość adručny nadpis, što aŭtar vykryty i jość im: Leon Potocki. U knizie aprača aryhinalu vierša P. Bachryma: "Zahraj, zahraj, chłopča maly", znachodzicca tak-ža i dobry polski pierakład jaho. Bachrym zaviecca nie Paŭluk, ale Piatruk. Ab škole ks. Mahnušeŭskaha ŭ Krošynie, u jakoj Bachrym vučyŭsia, havorycca, što jana nia mieła na svajo isnavańnie dazvołu ad Vilensk. Universytetu i była faktyčna nielehalnaj. Spatykajem tam tak-ža viestku, što Bachrym mieŭ ceły sšytok vieršaŭ i što ich pry śledztvie zabrali: kuratar Novasilcaŭ i rektar Pelikan.
    Praf. A. Janulajtis, jaki karystaŭ nia tolki z hetaj knižki, ale i z niejkich dakumentaŭ, ab čym ja ŭ svajej pracy ab ks. Mahnušeŭskim uspaminaju, da hetaj knižki adnosicca krytyčna, badaj usie padziei ŭ Krošynie apisvaje krychu inakš, Bachryma zavie nie Piatrukom, a Paŭlukom, jakim jon i zaviecca ŭ biełaruskaj litaratury, a tak-ža vykryćcie škoły ks. Mahnušeŭskaha i „prastupnaj" paetyckaj dziejnaści Bachryma, na padstavie tych dakumantaŭ, jakimi jon karystaŭsia, prypisvaje nie Novasilcavu i Pelikanu, a Horadzienskamu hubernataru, jaki pravodziŭ u Krošynie śledztva.