nič, dzie ja tady prabyvaŭ, až u Dzisnu, viorst 60 — 70 darohi. Skazana — zroblena. U dzień schodu ja apynuŭsia ŭ Dziśnie, kab i tam zastupicca za ludziej prad Niemcami. Ale tut užo zanosiłasia na niešta inšaje. Niemcy, nie zabyŭšysia jašče vystupleńniaŭ maich u Brasłaŭi, kali daviedalisia ab maim pryjeździe z tymi-ž metami ŭ Dzisnu, pastanavili mienie aryštavać. Ab hetym daviedaŭsia ad Niemcaŭ, jakija byvali na klabanii, ks. dziekan V. Taškun i mianie papiaredziŭ. Nia chočučy papaści ŭ koncentracyjny łahier u Niamieččynie, ja na schodzie henym u Dziśnie ŭžo nia vystupaŭ i ciškom vyjechaŭ z Dzisny.
Hety fakt adkryŭ Niemcam vočy na praŭdzivy voblik BChD i nastroiŭ ich da jaje dziejnaści davoli varoža. Adnak praca BChD nia spyniłasia i raźvivałasia dalej. Ja ŭ žniŭni miesiacy 1918 h. pakinuŭ Brasłaŭščynu i vyjechaŭ u Vilniu. Pracu BChD viali inšyja dziejačy — pradusim ks. ks. Biełarusy: M. Piatroŭski i V. Šutovič.
Tak 6 i 7.VIII taho-ž 1918 h. u Hermanavičach, Dzisienskaha pav. adbyŭsia źjezd dekanalnaha katalickaha kleru. Na źjeździe henym, miž inšymi spravami, ab Chr. Dem. pryniata pastanova:
..."Što datyča spravy hramadzkaj pracy — uvažajem, što dzie niama narodnaj śviedamaści, tam niama i kultury. Źjezd ksiandzoŭ dzisienskaha dekanatu vyskazvajecca za toje, što hrunt dziejnaści Chr. D. u dekanacie jość biełaruski.
U spravie ŭłasnaści pryvatnaj, ziamli i pracy pašyrać siarod narodu idei Chr. Demakracyi...
U Dzisienskim dekanacie škoły z pryncypu pavinny być biełaruskija z movaj navučańnia biełaru-
