"Usiudy ciapier — čytajem u "Krynicy" — zakładajuć i šyrać kružki "Chryścijanskaj Demakracyi". Najbolš jany pašyrany ŭ Vilenščynie, dzie ŭžo daŭno ks. bp. Ropp parupiusia, kab u kožnaj parafii byŭ kružok "Chr. Dem."; ciapier tam užo ŭsie parafii sarhanizavany, majuć svaje kamitety na kožnuju dziekaniju. U Dzisienskaj dziekanii vybrany staršynioj ks. M. Piatroŭski, probašč z Šarkaŭščyny, katory choć jašče karotki čas pracuje, ale ŭžo mnoha zrabiŭ. Jamu na ahulnym źjeździe daručana dabrać sabie dvuch pamacnikoŭ z svajej parafii, kab kiravać spravami "Chr. Dem." ŭsiaje Dzisienskaje dziekanii".[1]
Šyrokaja, jak bačym, heta praca biełaruskaj chadecyi ŭ 1917 h. była prypyniena nie całkom, ale častkova, pry balšavikoch, a dalej pracavała i raźvivałasia pry niemcach u nastupnym 1918 h. Choć, viedama, pry niemcach było dla chadecyi daloka nia toje, što było jakoha paŭhodu pa revalucyi, za časaŭ ułady rasiejskaj demakracyi. Niemcy zorka sačyli za pracaj BChD i razychodzicca jej nie pazvalali. Asabliva pačali jany na BChD kryva ŭhladacca paśla nastupnaha zdarennia. Upačatku červienia miesiaca 1918 h. niamieckija akupacyjnyja ŭłady zahadali nasielnictvu z usich hmin Brasłaŭščyny sabracca ŭ Brasłaŭje, a nasielnictvu z hmin Dzisienščyny ŭ Dzisnu, kab vyskazacca, da kaho jano choča naležyć: da Rasiei, da Litvy, ci da Kurlandyi. Ab Biełarusi nie ŭspaminali susim. Nia vyjaśniali tak-ža, jakija mieli być našy pravy ŭ Litvie i što heta takoje mieła być hena Kurlandyja. Usie abšarniki i blizkija da ich ciahnuli za Kurlandyju. Sialanstvu stała jasna, što jany chinucca da Kurlandyi pad apieku niamieckich baronaŭ, kab abaranić
- ↑ "Krynica". Miensk. 21 lutaha, 1918 h. № 3: „Chryścijanskaja Demakracyja".
