Перайсці да зместу

Старонка:Biełaruski Kalendar Swajak na 1919 hod.pdf/76

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

— 74 —

nyje“ mowy, jak łacina i hreka, ale hetyje łacina i hreka mowy miertwyje, bo narod prosty, katory hawaryŭ henymi mowami, wymier.

Kab hety zakid zrabiů nam nie biełarus-pierakinčyk, a praŭdziwy wialikarus, to ja-b jamu skazaŭ na heto: Jahomaściu! naša mowa „prostanarodnaja“, ale nie chapanaja, jak waša; nam nie prychodzicca čyrwanieć za swaju mowu, tak jak wam, kali wy bierycio ŭ swaje ruki „Słowar 30.000 inostrannych słow w russkoj litieraturie“.

30.000 słoŭ! nia ličučy tych, katoryje ŭziaty ad nas i ad ukraincaŭ.

Roznyje našy renehaty, trysta hadoŭ znosiać wam skarby našaj mowy, ad „maiorem glioriam Moscoviae“ što dnia idzie „sobiracielnaja“ rabota. Na kwietkach biełaruskaj mowy uwichajucca roznyje „pščołki“ katoryje wysmaktywajuć miadok našaj paezii i myśli, kormiacca čužym dabrom, a paśla… koluć wočy za našu niepryhladnuju dolu.

Našy renehaty zabirajucca ŭ niedry našaj paezii i mowy i jak eŭropejcy ad čyrwonaskurych indziejcoŭ, za tytuń, harełku i syfilis — wyrywajuć našy wiekawiečnyje skarby. Za kapiejku radok, literatar s kalcom u nasie niasie ŭ wašy literaturnyje jatki dziedoŭski skarb, a paśla torkaje ŭ wočy brudnym palcam: „wiedź eto že russkij jazyk“ abo: „toż polska mowa“.

P. Koronkiewič piše, što Dostojewskij byŭ biełarus. Tak. Ale i mnoha ich, katoryje za niuch tabaki pramieniali skarby biełaruskaj dušy i mowy. Tyje, što iduć ichnim śledam ciapier, niasuć tudy nawat takije słowy jak: „homan“, „hukać“, „patylica“, „skrynia“, „rudaja hlina“, „bryl“ „s taho samaho času“ (Hl. Literaturnoje pryłaž. da „Niwy“ 1912 h. № 3 „Ramzaj“), i mnoha inšych ješče, katoryje čyrwaniejuć u rasiejskaj literatury, wiedama jak čužyncy ŭ čužoj chacie.

A skolki-ž rasiejskije i polskije hazety, što wychodziać na Biełarusi biaruć, „leksičnaho materjału“, kab paśla torkać na nas palcami.

Piše ješče p. Koronkiewič, što bytcym my chočem prydać wyhlad niaruskaści swajej mowie. Naprasna! Pa mojemu russkaje — nia tolki adno maskoŭskaje. Ja naprykład čytaŭ u Lubawskaho (Očerk Istorii Litowsko-Russkaho Hosu-