нѣ- жонку неволную, хотя человѣкъ водный, ее понялъ, когды самъ въ неволю паддастся и дѣти ихъ». Але ўжо ў Статуце 1566 г. адпаведны артыкул (разьдз. XII, арт. 13) прызнае нявольнікаў толькі «троякихъ причинъ», и пры гэтым, пакідаючы бяз зьмены першыя два ранейшыя выпадкі, далейшае выкладаецца гэтак: „третіе, — коли бы се сами вь неволю поддали, а хто бы вѣдаючы жонку неволную в малженство понялъ, хотя чоловѣкъ волный, тогды таковый самъ и дѣти ихъ въ неволи быти мають. А естьли бы се невѣдоме поняли, а одинъ зъ нихъ, будучы вольнымъ, не хотѣлъ въ томъ быти, тогды того-жъ часу маютъ се втечи[1] до права духовного, ведле которого ихъ маютъ розвести, а по розгодѣ таковый вольный маетъ зостати вольнымъ, а невольный — невольнымъ». Мінула дваццаць з лішкаю год, і Статут на пытаньне — «якіе невольники быти мають, — пастанаўляе: (разьдз. XII, арт. 21): «Невольники впередъ не маютъ быти зъ иншыхъ причин, одно полоненики, а инъшая челядь невольная и тежъ дѣти потомъки полонениковъ мають быти осаживаны на земляхъ и розумены быти за отчичовъ; а татарскіе невольники маютъ быти осаживаны на их земляхъ».
У стасунку да быту — дык Літоўскі Статут упарадкаваў усе адносіны й зьявы грамадзянскага й сямейнага жыцьця, часамі аж да падрабязгаў (напр. цэны на сабак розных гатункаў і дамвоых птушак). З дзяржаўнага-ж погляду гэты, супольны для ўсіх частак і зямель гаспадарства, Статут злучаў і ахоўваў цэласьць і еднасьць дзяржавы
- ↑ зьвярнуцца.
