Старонка:Хрэстаматыя новай беларускай літэратуры (1927). Выпуск IV.pdf/69

I багата вады праз равы прапусьціў,
А ў ваду тую шмат я крыві свае ўліў,
Ды з гарачым сваiм яе потам зьмяшаў,
Пад вадою-ж на дне свае гора хаваў.

Я ўсё жыцьце сваё, дзень-у-дзень, год-у-год
Землю цяжкай лапатай капаю, як крот.
Натачыўшы абклад я лапаты свае,
Вечна долі шчасьлівай шукаю сабе.
у халоднай нячулай зямлі
Можа хто захаваў яе, матку, калі
І дагэтуль яна бяз руханьня ляжыць,
А зямля ня пускае яе к людзям жыць.
Восьці^[1] я яе тут і шукаю цяпер
І, як толькi знайду, пракапаю ёй дзьвер,^[2]
Наразхлест перад ёю, слугой, адчыню,
Хай нясе яна сьвету ўсю радасьць сваю.

Я ўсё жыцьце сваë, дзень-у-дзень, год-у-год,
Землю цяжкай лапатай капаю, як крот,
І як многа ужо я яе накапаў!
Што ж за працу сваю я ў адплату дастаў?
Што за плён мне зямля за труды прынясла,
За той пот і за кроў, што сабе узяла,
За бурлівую рэчку гарачых тых сьлёз,
Што ўсё жыцьце мае паабмыў імі лёс?…
О, дала яна мне, ой, за працу дала:
З калючковых расьлiн мне вяночак спляла,
З медзі звонкай, цяжкой даравала шнурок,
А дарогу жыцьця ухарошыла ў мрок,
Каб я шоў,^[3] як сьляпы, каб бясконца я йшоў,
Землю вечна капаў і дабра не знайшоў.

|}

---

Свабода.

Я убачыў яе ваддалёк,
Сярод ночы цямлівай, глухой,
Убіраўшай яе ў цёмны змрок
І пяяўшай літаньнi над ёй.

Я убачыў яе і ўзгарэў, як агонь,
Як усходняга сонца лучы,^[4]
І хутчэй паляцеў наўздагонь,
Паляцеў да яе, крычучы:

„Не ўцякай ты, багіня красы,
Зыркi водблiск сiячага дня!
Дай напіцца твае мне расы
Дай часьціну твайго мне агня!

Я сасмагшую душу расой
Волядаўчаю ўсю акраплю,
А агонь гэты дзіўны я твой
Ў сэрцы сьвежым сваiм запалю

І, бы вырваны з клеткi той зьвер,
Ў бой з няпраўдай ліхой палячу,
Хоць да шчасьця шукаючы дзьвер
Сваім жыцьцем за ўсё заплачу“.

I наўкола ад крыку майго
Раздавалася рэха, бы гром;
Я-ж да месца сьвятога таго,
Дзе стаяла яна, бег бягом;

1. Вось-жа.
2. Русіц. — дзьверы.
3. Ішоў.
4. Рус. — прамені, косы.