варушыўся, моўчкі выцягнуў з кішэні нейкія паперы і падаў ёй. Яна глянула. Гэта былі адзнакі яго ўдарніцкай працы, яго новыя спецыяльнасці. Яна не ведала, што рабіць з гэтымі паперамі і што гаварыць, і стала так моўчкі, трымаючы паперы ў руках.
— Зося, — сказаў ён, — я тут буду працаваць, мне ўжо не многа асталося… Я, сказаць табе… Я для Славы.
Ужо ў гэты момант ён выразна адчуваў, што ўся справа не мае пад сабою аніякага грунту, што ўсім гэтым яго думкам, марам, упэўненасцям — абсалютны канец. Але не мог чалавек не завяршыць усяго словам, якое гэтулькі год насіў у сабе. — Я дзеля Славы… Яна яшчэ малая, кожны… ну, не кожны, але можа яе пакрыўдзіць… Дзеля яе шчасця я… Каб абаперціся на што магла…
Тут ён пачаў даставаць з кішэняў пазакручваныя ў хустачкі залатыя манеты.
— Што гэта? — запытала Зося.
Запытанне і самы голас яе ацвярозілі яго. Ён глянуў на стол, дзе ляжала ўсё, што падаставаў з кішэняў і, як-бы апраўдваючыся, сказаў:
— Гэта кулацкае, Скуратовічава, таго гада…
Зося падышла, паглядзела.
— Дзе ты ўзяў?
— Я-ж кажу, гэта таго гада, ворага.
— Як гэта, калі і дзе?
— Даўно, многа год ужо ад таго прайшло… я яшчэ недарослы тады быў…
— Чаму-ж я дагэтуль нічога не ведала?
— Тады я цябе баяўся, цяпер хацеў паказаць Славе, як я яе шкадую, стараюся.
— А што яна будзе рабіць з гэтым? Нашто гэта ёй?
— Я-ж бачу, што гэта ёй ужо не трэба, што