У ВАГІ Полонина. Він вже стояв на ній, на цій високій луці, вкритій густою травою. Блакитне море збурених гір обняло Івана широким колом і здава- лось, що ті безконечні сині вали таки ідуть на нього, готові впасти до ніг... Прыведзены вышэй урывак з Кацюбінскага паўтараецца ў наступным артыкуле (№ 31), Образы Галиции в художественной литературе". Да 213 стар. У другой зносцы да слова „верст“ устаўлена ў дужках слова, квадратных", апушчанае ў друкуваным орыгінале. - Ужгород... Сярод сёл і гарадоў". Ужгород зьяўляецца вялікім горадам і запраўды можа лі- чыцца культурным асяродзьдзем Падкарпацкай Украіны. (М. Л.) Да 214 стар. Теперь, когда, быть может, уже близок час ее осво бождения... Артыкул пісаўся ў часе разьвіцьця вайсковых падзей у Галіцыі ў 1914 г. і аўтар гаворыць аб магчымасьці вызваленьня Угорскае Русі з-пад улады Аўстра-Вэнгрыі. Да 217 стар.... среди угрорусского населения... пронеслись слухи... что,восточные владетели обещают освободить перешедших в право- славие от крепостной зависимости... Трэба заўважыць, што расійскі ўрад рабіў усё магчымае, каб прыцягнуць сымпатыі насельніцтва Галіцыі і Угор- скай Русі да Расіі. У гэтых адносінах яму многае ўдалася зрабіць. У другой палове ХІХ сталецьця партыя "масквафілаў" была аднэю з найбольш уплы- вовых партый і да гэтага часу мае ў Ужгарадзе ня толькі сваіх прыхільні- каў, але нават выдае свае газэты, кнігі, організоўвае клюбы і інш. (М. Л.). Да 218 стар. Ныне русским здесь (в Угорской Руси) осталось только крестьянство. Аб апошнім часе гэтага сказаць нельга. Тут зараз вельмі разьвіта нацыянальная сьвядомасьць, выдаецца некалькі газэт, засна- ваны украінскія школы,, просвіти", партыйныя і нацыянальна-спортыўныя організацыі. (М. Л). Да 221 стар. В 1848 г.... выдвинулся руснак А. Добрянский и взялся за развитие страны. Аб А. Дабранскім глядзі першую зноску на сторонцы 209-й (артыкул "Червоная Русь"). Апошнія радкі данага артыкулу, у якіх М. Б. выказвае свае погляды на вынікі імпэрыялістычнай вайны, апушчаны (гл. заўвагу да канца папя- рэдняга артыкулу - № 29). 31. Образы Галиции в художественной литературе. Перадрук з часоп. Русский Экскурсант" 1915 г., № 1. Аўтографу не захавалася. Да 223 стар.... завоевание ее (Галиции)... тут разумеецца заняцьце Галіцыі расійскім войскам у 1914-м годзе. Да 224-225 стар. Урывак з твору Коцюбінскага Тени забытых предков" прыведзены быў ужо вышэй у папярэднім артыкуле "Угорская Русь" (№ 30). У заўвазе да таго-ж артыкулу паданы да яго украінскі тэкст (гл. увагу да 212-213 стар.). Да 233 стар. Сярод прозьвішчаў украінскіх пісьменьнікаў, якія на- званы ў артыкуле, няпэўным зьяўляецца „Витневич", паколькі не удалося Камісіі ўстанавіць асобу гэтага пісьменьніка і характар яго твораў. Можна думаць, што ў рукапісе Багдановіча стаяла іншае прозьвішча, напрыклад, „Вагилевич" (Галіцкі пісьменьнік, 1811-1866 г.г.), зьмест твораў якога па- дыходзіць да данага артыкулу, і тады прозьвішча, Виткевич" можна лічыць за недагляд рэдакцыі час. „Русский Экскурсант". 32. Аб веры нашых прашчураў. Друкуецца з аўтографу (III, 10).
Можна думаць, што нарыс прызначаўся для хрыстаматыі, як, напрыклад, і апавяданьне „Гарадок", выдрукаванае ў 1-м томе (разьдзел VII, № 7). На падставе паведамленьня А. Смоліча (гл. заўвагу да апавяданьня "Гарадок", т. І стар. 492) дату напісаньня яго, значыць, можна аднесьці да канца 1916-га году, калі ў Б-ча была думка скласьці беларускую хрыстаматыю.
