А ведама, кожны з царавых слуг прывык
Актом пэнсіі грабіць мужыка,
І чым спрытнейшая рука,
Тым чыны скарэй ідуць.
...А як мужык, так за палена дроў
Садзяць на пяць гадоў.
|}
І селянін, выходзячы з астрогу, абяцае помсціцца ўсяму царскаму ладу.
|
Каб дасталася не толькі стражніку, станавому, земскаму, |
Зварочвае на сябе ўвагу, што Цётка, як революцыйны прапагандыст, не магла абыйсці пазіцыі рэлігіі ў рэволюцыі 1905 года. Яна разбурала манархічна-рэлігійны тэзіс «Царпамазанік божы». Гэта яна рабіла і паказам гісторыі з Гапонам, які вывеў народ пад царскія кулі з іконамі і «алтарам», і паказам ксяндза, які сядзеў разам з селянінам у астрозе і заклікаў выратаваннем душы:
|
Не гультуй, Пятрок, помні, -на той свет |
г. зн. служак царскага ладу і самога цара. «Які ў чорта памазанік божы, - гаварыла Цётка сваімі вершамі-пракламацыямі,-калі ён праступае ўсякія законы божыя і чалавечыя? Прысяга на вернасць такому цару - здзек з самога бога і паны павінны «аджагнаць» ад яе салдат». Але Цётка і глыбей разумела тое, што рэлігія - служанка царызма і ў вершы «Мора» яна ў паэтычным вобразе мора, паўстаўшага супроць неба, аб'еднала бога з царом.
|
Бог сярчае: злая бура |
Але нават сілы бога нічога не могуць зрабіць, бо «бой пачаўся не на жарт» і хвалі народнай рэволюцыі «растуць крэпка так, як сталь» і на змену загінуўшым у бойцы ідуць новыя мільёны барацьбітоў. Прысяга «Парабка дворнага, салдата і работніка пецярбургскага» - сыноў бедняка-селяніна
