∗ ∗
∗ |
Ціха….
Поўнач.
Я сяджу адзін у зале рэдакцыі беларускай газэты „Наша Нівы“ і ўслухіваюся ў гэту гутарлівую цішыню.
Агонь вялікай лямпы кідае нейкае таëмнае сьвятло спад блакітнага калпака на сьцены і шафы.
Жудасна мне…
На сьценах вісяць абразы даўнейшых беларускіх князёў, старасьвецкіе беларускіе вопраткі, шаблі, шаломы і панцыры ваякаў XVI сталельця. Рожные тканіны народнай беларускай творчасьці, паясы слуцкіе, дываны, разьба рожная. Музыкальные інструмэнты — дуда, цымбалы, труба пастырская, жалейка. У шафах ляжаць скарбы мінуўшых гадоў: манэты і мядалі, пячаткі, кнігі беларускае пісьменнасьці.
Жывая паэма старыны!…
Глядзяць на мяне вялікіе кнігі з пажоўклымі лістамі.
Узіраюцца з старога палатна ваякі, ганорные, сьмелые князі.
І жудасна мне робіцца…
∗ ∗
∗ |
Ціха…
Крэпка пачынаець біцца сэрца маё ад нейкай абхопліваючай яго сьвятасьці. Не вачыма, а самай душою пачынаю я углядацца ў даль мінуўшчыны.
Мігацяць прад вачыма маімі старасьвецкіе пажоўклые вялікіе пэргамэнты сьвятых летапісцаў, і быццам жывые устужкі цягнуцца пекные літары, пісаные гусінымі пёрамі. Нехта нявідзімы чытаець мне старую гісторыю, і рожные абразы старыны малююцца мне:
І беларускіе князі са сваімі дружынамі, ў нацыянальные вопраткі прыбраные…
І народ, каторы не сароміцца мовы сваей…
І паны, каторые з беларускіх кніг чытаюць сьвятые пісаньні ў беларускіх храмах…
Быццам карагоды ценяў, праходзяць слуцкіе ткачыхі, прыгожые дзяўчыны, змораные ціжарнай працай. І шэпчуць мне яны вуснамі сваімі:
— Мы хварбавалі ўзоры на паясох крывёй маладою сваей!
