У гэтым годзе спаўняецца 100 год з часу выступлення В. Дуніна-Марцінкевіча ў друку. Першая мастацкая рэч В. Дуніна-Марцінкевіча опера «Сялянка», напісаная на беларускай і польскай мовах, вышла з друку ў 1846 годзе. Опера напісана, вядома, раней 1846 года, у 1844 ці ў самым пачатку 1845 года (дазволена к прадстаўленню 27 студзеня 1845 года). Опера В. Дуніна-Марцінкевіча была першым драматычным творам на беларускай мове, які распачаў новы этап у гісторыі беларускай драматургіі і беларускага тэатра. гэтага
В. Дунін-Марцінкевіч быў досыць пладавітым пісьменнікам, пісаўшым у розных жанрах. Яго драматычныя творы «Сялянка», «Пінская шляхта» і «Залёты», паэмы «Гапон», «Шчароўскія дажынкі», «Купалле», «Вечарніцы» і інш. увайшлі у фонд беларускай класічнай літаратуры. Аднак не ўce творы яго апублікаваны да часу. Умовы яго часу не дазволілі пісьменніку рэалізаваць у друку ўсё, што ім было напісана. Некаторыя рэчы («Пінская шляхта», «Залёты») былі апублікаваны толькі пасля Вялікай Кастрычніцкай рэволюцыі, а некаторыя і дагэтуль асталіся невядомымі чытачу. У № 11-12 часопісу «Беларусь» за 1945 г. намі упершыню апублікавана паэма В. Дуніна-Марцінкевіча «Травіца брат-сястрыца», напісаная ў 1857 годзе. Цяпер мы даем на ўвагу чытача яшчэ дзве рэчы В. Дуніна-Марцінкевіча «Быліцы, расказы Наума» і працяг іх «Халімон на каранацыі». Абедзве гэтыя рэчы маюць першараднае значэнне для характарыстыкі творчай эвалюцыі пісьменніка. І «Быліцы» і «Халімон на каранацыі» праліваюць новы прамень святла на творчасць В. Дуніна-Марцінкевіча.
Улюбёны пісьменнікам герой, беларускі селянін, паказан у «Расказах Наума» і ў паэме «Халімон на каранацыі» з новага боку, у новай абстаноўцы, чымся у вядомых творах В. Дуніна-Марцінкевіча. Увага пісьменніка сканцэнтравана ў гэтых творах на паказе маральных якасцей простага чалавека, на паказе яго любві да роднай зямлі. У паэме «Халімон на каранацыі» пісьменнік апавядае аб наведванні героем Масквы. Масква і для тагачаснага беларускага селяніна ў паказе В. Дуніна-Марцінкевіча не чужы які-небудзь горад, а «сэрца рускай зямелькі».
У пяшчотна-лірычных тонах апавядае пра Маскву герой
