Старонка:На літаратурныя тэмы (1929).pdf/200

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

збавіла-б нас, паміж іншым, і ад тых 14-ці выключэньняў, якімі абдараваў нас правапіс Б. Тарашкевіча“.

Гэтак піша Яз. Лёсік аб правапісу чужаземных і некаторых беларускіх слоў у слоўніку.

Аднак-жа ясна, што ня ўсё просьценькае з неспакушонага пагляду зьяўляецца такім з погляду навуковага. А „иная простота“, як кажуць расійцы, „хуже воровства“. І ня так проста, як думае рэцэнзэнт, стаіць справа з правапісам Бр. Тарашкевіча, які ў нашых школах вывучваецца ў „простым“ выкладзе Яз. Лёсіка.

У кожным-жа разе аўтары прац, якія рэцэнзуюцца, маюць усе падставы вымагаць, каб у іх крытыкаў, апроч непасярэднасьці, было яшчэ пачуцьцё навуковай об‘ектыўнасьці і патрэбны запас мэтодолёгічных ведаў. Суб‘ектыўныя-ж неўгрунтаваныя закіды супраць пэўных асоб могуць толькі нашкодзіць інтарэсам нашай крытыкі.

II.

Аб „крытыках“ з „Узвышша“.

Рэцэнзіяй Яз. Лёсіка на беларуска-расійскі слоўнік была распачата кіраўнікамі „Узвышша“ полемічная кампанія 1927 году. Згодна прыказкі — „чым далей у лес, тым болей дроў“. І вось з цягам часу баявы тонус узвышаўскай крытыкі ўсё больш ды больш узмацняецца.

Перада мною ляжыць № 3Узвышша“ за 1927 г., які, папраўдзе, дзякуючы артыкулу К. КундзішаSine ira et studio“ і шэрагу іншых крытычных ацэнак, павіянн пакінуць пасьля сябе сьлед у гісторыі ненормальных ухілаў беларускай крытыкі.

Каб зразумець і ацаніць сэнс гэтых крытычных ацэнак, трэба мець на ўвазе папярэднія факты.

Факты — наступныя.