Мы ўстаем і глядзім туды. Убачыўшы жывёл мы адчуваем яшчэ большы цяжар. У Мэйера ёсьць бінокль. Мы бачым цьмяную групу санітараў і вялікія чорныя камякі, якія рухаюцца. Гэта параненыя коні, але паранены ня ўсе. Некаторыя носяцца галёпам воддаль, падаюць і зноў бягуць. У аднаго разадрана чэрава, кішкі зьвісаюць доўгімі маткамі. Ён заблытваецца ў іх, падае і зноў паднімаецца.
Дэтарынт хапае вінтоўку і меціцца. Кат штурхае яе ўгару.
— Ты в глузду зьехаў!..
Дэтэрынг уздрыгвае і кідае вінтоўку вобземлю.
Мы паселі і заторкваем вушы. Але гэтыя жудасныя жальбы, стоны і енкі даходзяць да нашага слыху. Яны пранікаюць паўсюды.
Мы наўчыліся шмат чаго пераносіць. Але тут нас прыбівае пот. Хочацца ўстаць і бегчы, усёроўна куды, абы толькі ня чуць гэтага выцьця. А гэта-ж нават ня людзі, а толькі коні!
Ад цьмянага клубка зноў аддзяляюцца насілкі. Потым раздаюцца асобныя стрэлы. Камяні ўздрыгваюць і робяцца больш плюскатымі. Нарэшце!
Аднак гэта яшчэ ня ўсё. Людзі ня могуць наблізіцца да параненых жывёлін, якія ў страсе разьбягаюцца, з шырокай расчыненай ад болю ляпай. Адна з фігур апускаецца на калені. Стрэл. Адзін конь падае, яшчэ адзін… Апошні абапіраецца на пярэднія ногі і круціцца кругам, седзячы, на выпрастаных пярэдніх нагах: відаць у яго раскрышаны хрыбет. Салдат падбягае да яго і прыстрэльвае. Павольна,
- пакорліва ён апускаецца на зямлю.
Мы аднімаем рукі ад вушэй. Крыкі сьціхлі. Толькі працяглае, заміраючае ўздыханьне яшчэ вісіць у паветры. У ім зноў ракеты, сьпеў гранат і зоркі, — гэта здаецца нават амаль дзіўным.
Дэтэрынг ідзе і сыпле ашалелыя праклёны:
— Хацеў-бы я ведаць, чым вось яны вінны?
Ён зноў падыходзіць да мяне. Голас яго гучыць узрушана, амаль урачыста.
— Кажу вам, гэта найвялікшая подласьць, што жывёле даводзіцца быць на вайне!
Мы ідзем назад. Час нашым грузавіком прыбыць. Неба заўважна пасьвятлела. Трэцяя гадзіна раніцы. Вецер сьвежы і халоднаваты: золкам нашы твары набываюць шэры водцень.
Мы прабіраемся наперад цугам, праз акопы і варонкі, і зноў трапляем у паласу туману. Катчынскі непакойны. Гэта дрэнная адзнака.
