Старонка:На Заходнім фронце без перамен (1931).pdf/114

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

Пахаваньне адбываецца хутка.

Увечары яны зноў стаяць ля краткаў і вецер даносіць да іх пах бярозавага гаю.

Зоры сьвецяць холадна.

Цяпер я ведаю некаторых з іх, якія добра размаўляюць панямецку. Сярод іх ёсьць адзін музыкант. Ён расказвае, што быў скрыпачом у Бэрліне. Калі ён даведаўся, што я крыху граю на роялі, ён дастае сваю скрыпку і грае. Другія паселі, абапіраючыся сьпіной на краткі. Ён стаіць і грае. Хвілінамі ў яго аніякавы выраз твару, які бывае ў скрыпачоў, калі яны заплюшчваюць вочы. Пасьля ён кратае свой інструмант у такт ігры і ўсьміхаецца мне.

Ён грае, напэўна, народныя песьні, бо астатнія ледзь выразна падпяваюць яму. Яны зараз падобны да цьмяных узгоркаў, якія гучаць глыбокім падземным гудам. Голас скрыпкі стаіць над намі, як стройная дзяўчына, ён ясны і самотны. Галасы змаўкаюць, а скрыпка застаецца. Яе гук здаецца тонкім у ночнай цемрадзі, нібы яна замярзае. Трэба стаяць вельмі блізка, у пакоі гэта было-б лепш; тут, на паветры, робіцца журбліва, калі яна гэтак самотна блукае…

Я не атрымліваю ў нядзелю водпуску, бо я толькі нядаўна быў у працяглым водпуску. Таму ў апошнюю нядзелю перад маім ад’ездам мяне наведваюць бацька і старэйшая сястра. Мы увесь дзень сядзімо ў салдацкім клюбе. Куды яшчэ-б маглі мы пайсьці? У баракі няма ахвоты. А поўдні мы шпацыруем па лесе.

Час цягнецца балюча марудна; мы ня ведаем пра што гаварыць, таму мы гутарым пра матчыну хваробу. Цяпер ужо ясна, што гэта рак. Яна ляжыць у больніцы і павінна хутка опэравацца. Дактары спадзяюцца, што яна ачуняе, але мы ніколі ня чулі ’шчэ, каб рак вылечвалі.

— Дзе-ж яна ляжыць? — пытаюся я.

— У больніцы св. Луізы, — гаворыць бацька.

— У якім разрадзе?

— У трэцім. Нам спачатку паведамяць колькі будзе каштаваць опэрацыя. Яна сама пажадала легчы на трэці: яна гаворыць, што там ёй будзе з кім гутарыць. Акрамя таго, гэта каштуе менш.

— Так яна ляжыць там у агульнай палаце? Толькі-б яна магла ўначы спаць!