Ля нашых баракаў разьмешчаны вялікі лягер рускіх. Ён, праўда, аддзелены ад нас драцянай агарожай, але, ня гледзячы на гэта, палонным удаецца прабірацца да нас. Яны здаюцца дужа ня сьмелымі і боязкімі, большасьць барадатых і высокага росту; яны выгадваюць зацкаваных, пакорлівых санбэрнараў.
Яны цікуюць вакол нашых баракаў і рыюцца ў баках для адкідаў. Можна сабе ўявіць, што яны там знаходзяць! Харчаваньне ў нас благое і дрэннае. Нам даюць буракоў, парэзаных на шэсьць частак і згатаваных у вадзе, поліўку з морквы, якая да таго яшчэ і брудная; гнілаватая бульба лічыцца вялікімі прысмакамі; а самай лепшай стравай — рэдкая рысавая крупеня, у якой павінна плаваць дробна парэзанае валовае сухажыльле. Але яно парэзана да таго дробна, што знайсьці яго ніяк не ўдаецца. Ня гледзячы на гэта, мы ўсё, вядома, зьядаем. Калі зрэдку трапляе багатыр, які ня мае патрэбы на паёк, дык знаходзіцца дзесяцера іншых, якія з ахвотай возьмуць яго порцыю. Толькі недаедкі, якіх нельга забраць на лыжку, выліваюцца ў бакі для адкідаў. Туды-ж трапляе зрэдку і шалушіна з буракоў, цьвілыя скарынкі хлеба і розны бруд.
Гэтыя рэдкія, мутныя, брудныя памыі і прыцягваюць палонных. Яны сквапна выбіраюць іх з сьмярдзючых бакаў і нясуць, хаваючы пад свае кашулі.
Дзіўна бачыць зблізу нашых ворагаў. У іх твары, якія прымушаюць разважаць. Добрыя, сялянскія твары, шырокія ілбы, густыя, як поўсьць, валасы. Добра-б было скарыстаць іх на ворыве, касавіцы, зборы яблыкаў! Яны выглядаюць яшчэ больш добрадушнымі, чымся нашы фрызьлядзкія сяляне.
Сумна глядзець на іх рухі, на тое, як яны выкленчваюць чаго-небудзь паесьці. Яны ўсе вельмі паслаблі, бо ім даюць есьці акурат столькі, каб не памерці з голаду. Мы самі ўжо не атрымліваем дастаткова, каб насыціцца. Яны хварэюць на крываўку. З баязьлівым позіркам яны паказваюць крадком крывавыя кашулі. Іх сьпіны, шыі схілены, калені падгінаюцца, вочы глядзяць скоса, зьнізу ўгару, калі яны працягваюць руку і нешматлікімі словамі, якія яны вывучылі, просяць, — просяць гэтым кволым, ціхім басам, які нагадвае цёплую печку і пакой на радзіме.
Ёсьць людзі, якія адштурхваюць іх нагой, і яны падаюць, але такіх ня шмат, большасьць, нечапае і праходзіць паўз іх. Хай-бы
